Soạn văn: Chữa lỗi về quan hệ từ

Lời giải

CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ QUAN HỆ TỪ

1. Thiếu quan hệ từ

Hai câu sau đây thiếu quan hệ từ ở chỗ nào? Hãy chữa lại cho đúng.

– Đừng nên nhìn hình thức đánh giá kẻ khác.

– Câu tục ngữ này chỉ đúng xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.

Trả lời:

Hai câu trên, thiếu quan hệ từ, có thể chữa lại như sau:

– Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá kẻ khác.

– Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.

2. Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa

Các quan hệ từ và, để trong hai ví dụ sau có diễn đạt đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận trong câu không? Nên thay và, để ở đây bằng quan hệ từ gì?

– Nhà em ở xa trường và bao giờ em cũng đến trường đúng giờ.

– Chim sâu rất có ích cho nông dân để nó diệt sâu phá hoại mùa màng.

Trả lời:

Hai câu trên, dùng sai quan hệ từ “và”, “để”, có thể chữa lại như sau:

– Nhà em ở xa trường nhưng bao giờ em củng đèn trường đúng giờ.

– Chim sâu rất cố ích cho nông dân vì nó diệt sâu phá hoại mùa màng.

3. Thừa quan hệ từ.

Vì sao các câu sau thiếu chủ ngữ? Hãy chữa lại cho câu văn được hoàn chỉnh?

– Qua câu ca dao “Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.

– Về hình thức có thể làm gia tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.

Trả lời:

– Qua câu ca dao “Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.

– Về hình thức có thể làm tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.

Hai câu trên, do dùng thừa quan hệ từ mà trở nên thiếu chủ ngữ, có thể chữa lại như sau:

– Câu ca dao “Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.

– Hình thức có thể làm tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.

4. Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết

Các câu in đậm dưới đây sai ở đâu? Hãy chữa lại cho đúng.

– Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn Toán, không những giỏi về môn Văn. Thầy giáo răt khen Nam.

– Nó thích tâm sự với mẹ, không thích với chị.

Trả lời:

Các câu in đậm, dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết, có thể chữa lại như sau:

– Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn Toán mà còn giỏi về môn Văn. Thầy giáo rất khen Nam.

– Nó thích tâm sự với mẹ nhưng không thích tâm sự với chị.

LUYỆN TẬP

Trả lời câu 1 (trang 107 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Thêm quan hệ từ thích hợp để hoàn chỉnh các câu sau.

– Nó chăm chú nghe kể chuyện đầu đến cuối.

– Con xin báo một tin vui cha mẹ mừng.

Lời giải chi tiết:

– Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.

– Con xin báo một tin vui cho cha mẹ mừng.

Trả lời câu 2 (trang 108 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Thay các quan hệ từ dùng sai trong các câu sau đây bằng những quan hệ từ thích hợp.

– Ngày nay, chúng ta củng có quan niệm với cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức, tài năng làm trọng.

– Tuy nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.

– Không nên chỉ đánh giá con người bằng hình thức bên ngoài mà nên đánh giá con người bằng những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ.

Lời giải chi tiết:

– Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm như cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức, tài năng làm trọng.

– Dù nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.

– Không nên chỉ đánh giá con người qua hình thức bên ngoài mà nên đánh giá con người qua những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ.

Trả lời câu 3 (trang 108 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Chữa lại câu văn cho hoàn chỉnh.

– Đối với bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa.

– Với câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em hiểu đạo lí làm người là phải giúp đã người khác.

– Qua bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi.

Lời giải chi tiết:

– Bản thân em còn nhiều thiếu sót, nên em hứa sẽ tích cực sửa chữa.

– Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em hiểu đạo lí làm người là phải giúp đỡ người khác.

– Bài thơ này đã nói lẽn tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi.

Trả lời câu 4 (trang 108 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Nhận xét cách dùng quan hệ từ

Lời giải chi tiết:

a) Nhờ cố gắng học tập nên nó đạt thành tích cao. (Đúng)

b) Tại nó không cẩn thận nên nó đã giải sai bài toán. (Đúng)

c) Chúng ta phải sống cho thể nào để chan hòa với mọi người. (Chữa lại: Chúng ta phải sống như thế nào cho chan hòa với mọi người).

d) Các chiến sĩ đã anh dũng chiến đấu để bảo vệ nền độc lập của dân tộc. (Đúng)

e) Phải luôn luôn chống tư tưởng chỉ bo bo bảo vệ quyền lợi bản thân của mình. (Nên bỏ bớt quan hệ từ “của” cha câu văn nhẹ nhàng hơn).

g) Sống trong xã hội của phong kiến đương thời, nhân dân ta bị áp bức bóc lột vô cùng tàn bạo. (Nên bỏ quan hệ từ “của”).

h) Nếu trời mưa, con đường này sẽ rất trơn. (Đúng)

i) Giá trời mưa, con đường này sẽ rất trơn. (Nên thay “giá” bằng “nếu”)

Lời giải

Các lỗi thường gặp về quan hệ từ

1. Thiếu quan hệ từ

Cả hai câu đều thiếu quan hệ từ, sẽ sửa:

– Đừng nên nhìn hình thức để đánh giá kẻ khác

– Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.

2. Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa

– Nhà em ở xa trường nhưng bao giờ em cũng đến trường đúng giờ

– Chim sâu rất có ích cho nông dân vì nó diệt sâu bọ phá hoại mùa màng.

3. Thừa quan hệ từ

– Các câu dưới đều thiếu chủ ngữ do quan hệ từ qua và về đã biến chủ ngữ của câu trở thành trạng ngữ.

Sửa lại:

– Câu ca dao “Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra … cha mẹ đối với con cái.

– Hình thức có thể làm gia tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có làm thấp giá trị nội dung

4. Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết

– Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi môn Toán, môn Văn mà còn giỏi nhiều môn khác nữa.

– Nó thích tâm sự với mẹ, không thích tâm sự với chị.

Luyện tập

Bài 1 (trang 107 sgk ngữ văn 7 tập 1)

– Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.

– Con xin báo một tin vui để cha mẹ mừng.

Bài 2 (trang 107 sgk ngữ văn 7 tập 1)

– Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm giống như cha ông ta ngày xưa , lấy đạo đức, tài năng làm trọng.

– Dù nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.

– Không nên chỉ đánh giá con người qua hình thức bên ngoài mà nên đánh giá con người bằng những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ.

Bài 3 ( trang 108 sgk ngữ văn 7 tập 1)

– Bản thân em còn rất nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa.

– Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em hiểu đạo lý người là giúp đỡ người khác.

– Bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi.

Bài 4 (Trang 108 sgk ngữ văn 7 tập 1)

– Cần sửa các câu g, e, i, cần sửa lại là:

+ Chúng ta phải sống thế nào để chan hòa với mọi người.

+ Phải luôn luôn chống tư tưởng chỉ bo bo bảo vệ quyền lợi của bản thân mình.

+ Sống trong xã hội phong kiến đương thời, nhân dân ta bị áp bức bóc lột vô cùng tàn bạo.

+ Trời mưa, con đường này sẽ rất trơn.

Bài 5 (trang 108 sgk ngữ văn 7 tập 1)

Trao đổi bài tập làm văn với một bạn trong tổ chức học tập:

– Đọc kĩ bài của bạn, gạch dưới các quan hệ từ được dùng trong bài văn

– Đánh dấu những quan hệ từ bạn dùng sai hoặc chưa phù hợp, chưa chuẩn xác

– Trao đổi nguyên nhân sai và cách sửa