1. Phương pháp: Ta trình bày phép chia này tương tự cách chia số tự nhiên. Với hai đa thức tùy ý và của cùng một biến, tồn tại duy nhất hai đa thức Q và R sao cho:
(trong đó hoặc bậc của bé hơn bậc của )
* Nếu ta nói rằng đó là phép chia hết
* Nếu ta nói rằng đó là phép chia có dư.
2. Chú ý:
a) Định lý Bơ-đu (Bézout): Cho đa thức bậc ẩn
Số dư trong phép chia đa thức cho nhị thức bậc nhất bằng giá trị của đa thức tại
b) Hệ quả: chia hết cho
là giá trị của đa thức tại , với là nghiệm của đa thức
c) Ta chứng minh được rằng:
Trong đa thức với là các số nguyên, nghiệm hữu tỉ (nếu có) phải có dạng , trong đó là ước của hệ số tự do và là ước dương của hệ
Số của hạng tử cao nhất
BÀI TẬP VÍ DỤ
Ví dụ 1: Cho A và B là hai đa thức. Hãy chia A cho B rồi viết A dưới dạng:
Bài giải:
Vậy .
Ví dụ 2: Dùng hằng đẳng thức để làm tính chia
Bài giải:
Ta có:
.
BÀI TẬP VẬN DỤNG
BÀI TẬP CƠ BẢN
Bài 1: Làm tính chia
a)
b)
Bài giải:
a)
Vậy
b)
Vậy
Bài 2: Tìm số b để đa thức chia hết cho
Bài giải:
Để phép chia trên là phép chia hết thì
BÀI TẬP NÂNG CAO
Bài 1: Tìm m để đa thức chia cho đa thức có dư bằng 2.
Bài giải:
Thực hiện phép tính:
Từ điều kiện đề bài ta suy ra:
Vậy giá trị cần tìm là:
Bài 2: Tìm để giá trị đa thức chia hết cho giá trị của đa thức
Bài giải:
Thực hiện phép chia ta được:
Vậy để giá trị của đa thức chia hết cho giá trị của đa thức thì 7 phải chia hết cho .