Soạn văn: Ôn tập văn biểu cảm
Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 7, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.
Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Ôn tập văn biểu cảm”.
Nội dung chính
1. SOẠN VĂN ÔN TẬP VĂN BIỂU CẢM SIÊU NGẮN
Sự khác nhau giữa văn miêu tả và biểu cảm
Bài 1: Đọc lại đoạn văn về hoa hải đường (Bài 5), về An Giang (Bài 6), bài Hoa học trò (Bài 6), bài Cây sấu Hà Nội (Bài 7), các đoạn văn biểu cảm (Bài 9), bài Cảm nghĩ về một bài ca dao (Bài 12) bà các văn bản trữ tình khác, hãy cho biết văn miêu tả và văn biểu cảm khác nhau như thế nào.
Trả lời:
– Về nội dung
+ Văn miêu tả tái hiện lại đối tượng( người, cảnh vật, vật ) sao cho người khác hình dung được.
+ Văn biểu cảm miêu tả đối tượng nhằm mượn những đặc điểm, phẩm chất của nó để nói lên suy nghĩ, cảm xúc của mình.
– Về nghệ thuật
+ Văn miêu tả thường sử dụng tính từ ẩn dụ , so sánh
+ Văn biểu cảm trực tiếp thường dùng lời than( ôi, chao ôi, hỡi ôi,…), lời gọi( bác ơi, mẹ ơi,…) lời giục giã, lời mời( hãy , cứ, xin,…) lời tự thổ lộ( mong sao, thương biết mấy,…..). Biểu cảm gián tiếp ẩn dụ miêu tả nhưng trọng tâm là biểu cảm
Sự khác nhau giữa văn biểu cảm và văn tự sự
Bài 1: Đọc lại bài Kẹo mầm (Bài 11), hãy cho biết văn biểu cảm khác văn tự sự ở điểm nào.
Trả lời:
– Về nội dung
+ Văn tự sự nhằm kể lại một câu chuyện, một sự việc có diễn biến, nguyên nhân, kết quả
+ Văn biểu cảm của tự sự chỉ làm nền nói lên cảm xúc qua sự việc
– Về nghệ thuật
+ Văn tự sự yếu tố kể là chính
+ Văn biểu cảm chỉ có các yếu tố hồi tưởng các sự việc để lại ấn tượng sâu sắc biểu cảm mới là yếu tố chính
Vai trò nhiệm vụ của tự sự miêu tả trong văn biểu cảm
Bài 1: Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò gì? Chúng thực hiện nhiệm vụ biểu cảm như thế nào? Nêu ví dụ
Trả lời:
– Tự sự miêu tả đóng vai trò làm giá đỡ cho người viết bộc lộ tình cảm
– Chúng gắn bó mật thiết với nhau. Cụ thể:
+ Tự sự kể lại các sự kiện gây xúc động lòng người, sau đoạn tự sự thường xuất hiện biểu cảm, khơi gợi cảm xúc
+ Miêu tả tái hiện trạng thái, tính chất của sự vật, hiện tượng qua đó bộc lộ cảm xúc
– Ví dụ trong bài văn cảm nghĩ về thầy cô giáo có các yếu tố miêu tả, tự sự như sau:
+ Miêu tả đôi nét về thầy cô
+ Hồi tưởng kỉ niệm về thầy cô
Nhưng đều để bộc lộ cảm xúc tình cảm của bản thân với thầy cô, nếu thiếu các yếu tố đó bài văn sẽ không chân thực, hấp dẫn
Đề bài : Cảm nghĩ về mùa xuân
– Thực hiện các bước sau:
+ Tìm hiểu đề
+ Lập ý( xác định biểu hiện những tình cảm gì, đối với nghĩa hợp cảnh gì)
+ Lập dàn bài
+ Đọc lại và sửa chữa
– Bài văn có thể triển khai thành các ý như sau:
+ Mùa xuân đem lại một tuổi mới. Đối với thiếu nhi, thiếu niên mùa xuân đánh dấu sự trưởng thành
+ Mùa xuân là mùa đâm chồi nảy lộc, sinh sôi của vạn vật muôn loài, mùa của sức sống mới
+ Mùa khởi đầu cho một năm mới với những dự định mới, thành công mới
+ Mùa xuân là mùa của những cuộc chơi, lễ hội du xuân
Bài văn biểu cảm thường sử dụng các biện pháp tu từ so sánh ẩn dụ nhân hóa điệp từ
Người ta nói ngôn ngữ văn biểu cảm gần với thơ, em có đồng ý với cách nói của họ bởi nó đều bộc lộ cảm xúc trữ tính của tác giả rất rõ.
– Do vậy ngôn ngữ biểu cảm gần với thơ
2. SOẠN VĂN ÔN TẬP VĂN BIỂU CẢM CHI TIẾT
3. SOẠN VĂN ÔN TẬP VĂN BIỂU CẢM HAY NHẤT
Soạn văn: Ôn tập văn biểu cảm (chi tiết)
Học sinh xem câu hỏi bên trên.
Lời giải
Trả lời câu 1 (trang 168 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):
Đọc lại đoạn văn về hoa hải đường (Bài 5), về An Giang (Bài 6), bài Hoa học trò (Bài 6), bài Cây sấu Hà Nội (Bài 7), các đoạn văn biểu cảm (Bài 9), bài Cảm nghĩ về một bài ca dao (Bài 12) bà các văn bản trữ tình khác, hãy cho biết văn miêu tả và văn biểu cảm khác nhau như thế nào.
Lời giải chi tiết:
Nếu văn miêu tả nhằm tái hiện lại đôi tượng (người, vật, cảnh vật) sao cho người khác cảm nhận được nó thì văn bản biểu cảm miêu tả đối tượng nhằm mượn những đặc điểm, phẩm chất của nó để nói lên suy nghĩ, cảm xúc của mình.
Chính vì vậy, văn biểu cảm thường sử dụng các biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, nhân hóa.
Trả lời câu 2 (trang 168 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):
Đọc lại bài Kẹo mầm (Bài 11), hãy cho biết văn biểu cảm khác văn tự sự ở điểm nào.
Lời giải chi tiết:
Nếu văn tự sự nhằm kể lại một câu chuyện, một sự việc có diễn biến nguyên nhân kết quả thì văn biểu cảm của tự sự chỉ để làm nền nói lên cảm xúc qua sự việc.
Chính vì vậy, tự sự trong văn biểu cảm thường hồi tưởng những sự việc trong quá khứ những sự việc để lại ấn tượng sâu sắc, chứ không cần đi sâu vào nguyên nhân, kết quả.
Trả lời câu 3 (trang 168 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):
Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò gì? Chúng thực hiện nhiệm vụ biểu cảm như thế nào? Nêu ví dụ.
Lời giải chi tiết:
Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò làm giá đỡ cho người viết bộc lộ tình cảm, Nếu không có tự sự, miêu tả, tình cảm người viết sẽ mơ hồ không cụ thể bởi lẽ tình cảm, cảm xúc của con người luôn nảy sinh từ sự việc, cảnh vật cụ thể.
Trả lời câu 4 (trang 168 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):
Cho một đề bài biểu cảm, chẳng hạn: Cảm nghĩ mùa xuân, em sẽ thực hiện bài làm qua những bước nào? Tìm ý và sắp xếp ý như thế nào?
Lời giải chi tiết:
Với đề bài văn biểu cảm: Cảm nghĩ mùa xuân ta có thể thực hiện bài làm qua các bước sau:
– Tìm hiểu đề.
– Lập ý (xác định biểu hiện những tình cảm gì, đối với nghĩa hợp cảnh gì)
– Lập dàn bài.
– Viết thành bài.
– Đọc lại và sửa chữa.
Dàn ý:
A. Mở bài: Trong một năm có 4 mùa, mỗi mùa có một đặc điểm riêng (kể một vài đặc điểm riêng biệt) nhưng em yêu nhất là mùa xuân vì đó là sự khởi đầu mới cho một năm, hoa, lá đâm chồi nảy lộc, …
B. Thân bài:
– Biểu cảm về mùa xuân:
+ Thiên nhiên:
++) Không khí ấm áp, cây cối đâm chồi nảy lộc
++) Hoa đào khoe sắc, chim én chao liệng
++) Nắng uân hây hẩy, nông nàn.
++) Hoạt động đặc trưng của con người.
+ Đón tết Nguyên Đán, lễ hội mùa xuân.
– Kỉ niệm với mùa xuân: sum vầy bên gia đình, ….
C. Kết bài: Nêu cảm xúc của mình về mùa xuân
Trả lời câu 5 (trang 168 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):
Bài văn biểu cảm thường sử dụng biện pháp tu từ nào? Người ta nói ngôn ngữ văn biểu cảm gần với thơ, em có đồng ý với ý kiến đó không?
Lời giải chi tiết:
– Bài văn biểu cảm thường sử dụng tất cả các biện pháp tu từ, so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, điệp ngữ, láy, …
– Nói ngôn ngữ biểu cảm gần với thơ là hoàn toàn đúng, vì biểu cảm và thơ có đặc điểm giống nhau: thể hiện cảm xúc của tác giả ⟹ tính trữ tình.
Soạn văn: Ôn tập văn biểu cảm (hay nhất)
Học sinh xem câu hỏi bên trên.
Lời giải
Câu 1: Điểm khác nhau giữa văn miêu tả và văn biểu cảm:
| Văn miêu tả | Văn biểu cảm |
| Phương thức biểu đạt chủ yếu là: miêu tả.
Mục đích: Nhằm tái hiện lại đối tượng (người, cảnh vật) để người ta hình dung được về nó. |
Phương thức biểu đạt chủ yếu là: biểu cảm.
Mục đích: Nhằm nói lên những suy nghĩ, cảm xúc về đối tượng của người viết. |
Câu 2: Điểm khác nhau giữa văn tự sự và văn biểu cảm:
| Văn tự sự | Văn biểu cảm |
| Phương thức biểu đạt chủ yếu là: tự sự
Mục đích: Nhằm kể lại câu chuyện một cách đầy đủ từ đầu đến cuối có khởi đầu, diễn biến, kết thúc. |
Phương thức biểu đạt chủ yếu là: biểu cảm.
Mục đích: Nhằm nói lên những suy nghĩ, cảm xúc về đối tượng của người viết. |
Câu 3: Tự sự và miêu tả có vai trò gì trong văn biểu cảm?
– Miêu tả và tự sự trong văn miêu tả đóng vai trò làm nền cho người viết bộc lộ cảm xúc, tình cảm của mình về đối tượng được đề cập đến.
– Nếu không có tự sự miêu tả thì tình cảm, cảm xúc của người viết sẽ trở nên mơ hồ, thiếu cụ thể, bài viết sẽ không tạo được ấn tượng.
– Không có tình cảm nào lại không nảy sinh từ cảnh vật, con người, câu chuyện cụ thể, vì vậy ta có thể kết luận: không thể thiếu yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm.
– Tất cả những bài ta đã học: “Hoa hải đường”, “Về An Giang”, “Hoa học trò”, “Cây sấu Hà Nội”… đều là những ví dụ cụ thể.
Câu 4: Tham khảo dàn ý “cảm nghĩ về mùa xuân” sau:
A. Mở bài: Trong một năm có 4 mùa, mỗi mùa có một đặc điểm riêng (kể một vài đặc điểm riêng biệt) nhưng em yêu nhất là mùa xuân vì đó là sự khởi đầu mới cho một năm, hoa, lá đâm chồi nảy lộc, …
B. Thân bài:
– Biểu cảm về mùa xuân:
+ Thiên nhiên:
++) Không khí ấm áp, cây cối đâm chồi nảy lộc
++) Hoa đào khoe sắc, chim én chao liệng
++) Nắng xuân hây hẩy, nồng nàn.
++) Hoạt động đặc trưng của con người.
+ Đón tết Nguyên Đán, lễ hội mùa xuân.
– Kỉ niệm với mùa xuân: sum vầy bên gia đình, ….
C. Kết bài: Nêu cảm xúc của mình về mùa xuân
Câu 5:
– Bài văn biểu cảm thường sử dụng tất cả các biện pháp tu từ, so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, điệp ngữ, láy, …
– Nói ngôn ngữ biểu cảm gần với thơ là hoàn toàn đúng, vì biểu cảm và thơ có đặc điểm giống nhau: thể hiện cảm xúc của tác giả => tính trữ tình.
Bạn có thể in hoặc xuất file pdf! Thật tuyệt!
