Soạn văn: Ca Huế trên sông Hương
Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 7, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.
Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Ca Huế trên sông Hương”.
Nội dung chính
1. SOẠN VĂN CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG SIÊU NGẮN
Tóm tắt: Ca Huế trên sông Hương
Ca Huế trên sông Hương là bài viết về vẻ đẹp của ca Huế – một nét sinh hoạt văn hóa ở cố đô Huế, một vùng dân ca phong phú về nội dung, giàu có về làn điệu và những con người rất đỗi tài hoa.
Bố cục
– Phần 1 (từ đầu đến “lí hoài nam”): Giới thiệu về Huế – cái nôi của những làn điệu dân ca
– Phần 2 (còn lại): Những đặc sắc của ca Huế và sơ lược về cách biểu diễn, thưởng thức ca Huế trên sông Hương.
Giá trị nội dung
Cố đô Huế nổi tiếng không phải chỉ có các danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử mà còn nổi tiếng bởi các làn điệu dân ca và âm nhạc cung đình. Ca Huế là một hình thức sinh hoạt văn hóa – âm nhạc thanh lịch và tao nhã, một sản phẩm tinh thần đáng trân trọng, cần được bảo tồn và phát triển
Đọc – hiểu văn bản
Câu 1: Trước khi đọc bài này, em đã biết gì về cố đô Huế? Hãy nêu một vài đặc điểm tiêu biểu của xứ Huế mà em biết.
Trả lời:
– Những hiểu biết về Huế
+ Về vị trí địa lí: Huế thuộc miền Trung Việt Nam, phía Nam giáp Đà Nẵng , phía bắc giáp Quảng Trị
+ Về đặc điểm lịch sử: Huế (Phú Xuân) là kinh đô của nhà Nguyễn hơn một trăm năm
+ Về danh lam thắng cảnh : Huế có sông Hương núi Ngự có nhiều di tích lịch sử, thành nội lăng tẩm của các triều vua nhà Nguyễn, các đền đài chùa chiền trong đó có chùa Thiên Mụ nổi tiếng
+ Về sản phẩm vật chất và sản phẩm văn hóa tinh thần: có nhiều món ăn, nhiều thứ kẹo bánh mang màu sắc Huế, nón bài thơ, nhiều điệu hò, làn điệu dân ca nổi tiếng.
– Một vài đặc điểm tiêu biểu của xứ Huế: sông Hương, núi Ngự, chùa Thiên Mụ, Phu Văn Lâu, các điệu hò ca Huế thể hiện rõ nét tâm hồn con người xứ Huế
Câu 2: Hãy thống kê tên các làn điệu dân ca Huế và tên những dụng cụ âm nhạc được nhắc tới trong bài văn, để thấy sự đa dạng phong phú của hình thức ca Huế trên sông Hương.
Trả lời:
- Các làn điệu dân ca Huế:
– Hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp, bài chòi: náo nức, nồng hậu tình người.
– Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện… gần gũi dân ca Nghệ Tĩnh, thể hiện lòng khát khao, nỗi mong chờ, hoài vọng thiết tha của tâm hồn Huế.
– Nam ai, nam bình, quả phụ, tương tư khúc, hành vân: buồn man mát, thương cảm, bi ai, vương vấn.
– Tứ đại cảnh: âm hưởng điệu Bắc , phách điệu Nam không vui, không buồn.
– Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh: buồn bã.
- Các dụng cụ âm nhạc:
– Đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, đàn nhị, đàn tam, đàn bầu.
– Cặp sanh tiền
⇒ Ca Huế đa dạng phong phú, mỗi làn điệu mang một vẻ đẹp riêng
Câu 3: Sau khi đọc bài văn trên, em biết thêm gì về vùng đất này?
Trả lời:
– Sau khi đọc bài này em đã có thêm những hiểu biết về Huế:
+ Nguồn gốc của một số làn điệu ca Huế
+ Vẻ đẹp phong phú đa dạng của các làn điệu ca Huế
+ Hiểu biết về danh lam thắng cảnh di tích lịch sử
+ Nghe ca Huế phải nghe trên thuyền rồng sông Hương mới cảm nhận hết cái hay cái đẹp
Câu 4: Hãy tìm hiểu và trả lời các câu hỏi sau:
a) Ca Huế được hình thành từ đâu?
b) Tại sao các điệu ca Huế được nhắc tới trong bài văn vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng, uy nghi?
c*) Tại sao có thể nói nghe ca Huế là một thú tao nhã?
Trả lời:
– Ca Huế được hình thành từ nguồn nhạc dân gian và nhạc cung đình có cả điệu Bắc lẫn điệu Nam
a) Các điệu ca Huế được nhắc tới trong bài văn vừa sôi nổi tươi vui vừa trang trọng uy nghi vì thành phần hình thành nên nó:
– Nhạc dân gian góp phần hình thành nên ca Huế thường sôi nổi lạc quan vui tươi
– Nhạc cung đình được dùng trong những buổi lễ tôn nghiêm nơi cung đình vua chúa, nơi tôn miếu của triều đình phong kiến thường mang sắc thái trang trọng uy nghi
b) Nói nghe ca Huế là một thú tao nhã vì: ca Huế thanh cao, lịch sự nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng từ nội dung đến hình thức, từ ca công đến nhạc công, từ cách biểu hiện đến đến thưởng thức, từ giọng ca đến cách ăn mặc,…
Luyện tập
Địa phương nơi em đang sinh sống có những làn điệu dân ca nào? Hãy kể tên các làn điệu ấy. Tập một vài làn điệu chuẩn bị cho Chương trình địa phương (phần Văn và Tập làm văn) cuối năm.
Trả lời:
Những làn điệu dân ca miền Bắc có thể kể đến : các điệu hò, điệu lí, hát ví, hát dặm, hát ru, hát đồng dao, hát xoan, quan họ Bắc Ninh…
2. SOẠN VĂN CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG CHI TIẾT
3. SOẠN VĂN CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG HAY NHẤT
Soạn văn: Ca Huế trên sông Hương (chi tiết)
Học sinh xem câu hỏi bên trên.
Lời giải
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Bố cục
– Phần 1 (từ đầu đến “lí hoài nam”): Giới thiệu về Huế, mảnh đất sản sinh ra những làn điệu dân ca.
– Phần 2 (đoạn còn lại): Những đặc sắc của ca Huế và sơ lược về cách biểu diễn, thưởng thức ca Huế trên sông Hương.
Câu 1 (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
– Huế từng là kinh đô nhà Nguyễn, hiện tại là cố đô đẹp và cổ kính bên bờ sông Hương
– Huế thơ mộng và trữ tình với điệu Nam ai Nam bình với di sản Nhã nhạc cung đình Huế
– Nhiều danh lam thắng cảnh đẹp lăng Tự Đức, Khải Định, Minh Mạng, chùa Thiên Mụ, biển Lăng Cô, núi Ngự Bình…
Câu 2 (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
a) Các làn điệu dân ca Huế:
– Hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp, bài chòi: nào nức nồng hậu tình người.
– Hò lơ, hò ô, xay lúc, hò nện… gần gũi dân ca Nghệ Tĩnh, thế hiện lòng khát khao, nỗi mong chờ, hoài vọng thiết tha của tâm hồn Huế.
– Nam ai, nam bình, quả phụ, tương tư khúc, hành vân: buồn man mát, thương cảm, bi ai, vương vấn.
– Tứ đại cảnh: âm hưởng điệu Bắc pỉui phách điệu Nam không vui, không buồn.
– Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh: buồn bã.
b) Các dụng cụ âm nhạc:
– Đàn tranh, dàn nguyệt, tì bà, đàn nhị, đàn tam, đàn bầu.
– Cặp sanh tiền
Ca Huế rất đa dạng và phong phú về các làn điệu và ngón chơi của các ca công, như tác giả đã viết: “tiếng đàn lúc khoan lúc nhặt làm nên tiết tấu xao động tận đáy tâm hồn. ”
Câu 3 (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
Sau khi đọc bài văn trên, em biết thêm về vùng đất Huế.
+ Nguồn gốc của một số làn điệu ca hát Huế.
+ Vẻ đẹp, phong phú đa dạng của các làn điệu dân ca Huế (điệu ca, nhạc cụ, các ngón đàn).
Câu 4 (trang 104 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
a) Ca huế bắt nguồn từ nhạc dân gian và nhạc cung đình (là nhạc dùng trong những buổi lễ trang nghiêm nơi cung đình, tôn miếu nên trang trọng uy nghi)
Nhạc dân gian là các làn điệu dân ca, điệu hò. hát lí…
b) Các điệu ca Huế được nhắc tới trong bài văn vừa sôi nổi, vui tươi, vừa trang trọng uy nghi do bắt nguồn từ hai dòng nhạc dân gian và nhạc cung đình như đã nói trên.
c) Nghe ca Huế là một thứ tao nhã vì
+ Các làn điệu ca Huế có lúc vui tươi, sôi nổi, có buồn, cảm xúc bâng khuâng.
+ Cách hiểu diễn trang nghiêm duyên dáng về:
– Từ nội dung, hình thức
– Ca sĩ đến nhạc công,
– Lời ca đến cách trang điểm,
– Ăn mặc đều nhã nhặn, lịch sự.
+ Đặc điểm là cảnh đêm trăng nên sông Hương mờ ảo, lắng đọng, thời gian như ngừng lại
LUYỆN TẬP
Những làn điệu dân ca miền Bắc có thể kể đến : các điệu hò, điệu lí, hát ví, hát dặm, hát ru, hát đồng dao, hát xoan, quan họ Bắc Ninh….
Soạn văn: Ca Huế trên sông Hương (hay nhất)
Học sinh xem câu hỏi bên trên.
Lời giải
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Bố cục:
– Phần 1 (từ đầu đến “lí hoài nam”): Giới thiệu về Huế, mảnh đất sản sinh ra những làn điệu dân ca.
– Phần 2 (đoạn còn lại): Những đặc sắc của ca Huế và sơ lược về cách biểu diễn, thưởng thức ca Huế trên sông Hương.
Câu 1 (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
– Huế từng là kinh đô nhà Nguyễn, hiện tại là cố đô đẹp và cổ kính bên bờ sông Hương
– Huế thơ mộng và trữ tình với điệu Nam ai Nam bình với di sản Nhã nhạc cung đình Huế
– Nhiều danh lam thắng cảnh đẹp lăng Tự Đức, Khải Định, Minh Mạng, chùa Thiên Mụ, biển Lăng Cô, núi Ngự Bình…
Câu 2 (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
– Các làn điệu dân ca: Chèo cạn, bài thai, đưa linh, giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp, bài chòi, bài tiệm, bài vung, hò xay, hò nện..
– Các điệu hát: lí con sáo, lí hoài xuân, lí hoài nam, nam ai, nam bình, tương tư khúc, hành vân, tứ đại cảnh.
– Nhạc cụ âm nhạc: đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, đàn tam, đàn bầu, sáo, cặp sanh
Câu 3 (trang 103 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
– Hiểu biết thêm về danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử
– Huế nổi tiếng bởi các làn điệu dân ca và âm nhạc cung đình và nhạc cụ.
– Nghe ca Huế trên thuyền rồng sông Hương là nét lãng mạn, thơ mộng
Câu 4 (trang 104 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):
a) Ca Huế được hình thành từ dòng nhạc dân gian và nhạc cung đình
b) Ca Huế tươi vui, sôi nổi là do có nguồn gốc từ nhạc dân gian, còn sang trọng, uy nghi là có nguồn gốc từ nhạc cung đình
c) Ca Huế là thú vui tao nhã:
+ Cách thức nghe nhạc trên thuyền rồng giữa dòng Hương thơ mộng
+ Nội dung ca Huế sang trọng, trong sáng, gợi tình yêu quê hương đất nước
+ Người ca sĩ duyên dáng trình diễn với dàn nhạc do vũ công điêu luyện trình bày
LUYỆN TẬP
Dân ca Quan Họ: Ba mươi sáu thứ chim.
Dân ca Phú Thọ: Đố hoa
Dân ca Quan Họ Bắc Ninh: Bèo dạt mây trôi, Hoa thơm bướm lượn.
Dân ca Phú Thọ: Bà Rí (hát ghẹo).
Dân ca Bắc Bộ: Cây trúc xinh, Cò lả, Qua cầu gió bay.
Dân ca Thanh Hoá: Đi cấy.
Dân ca Nghệ An: Ví dặm.
Dân ca miền Trung: Lý ngựa ô Huế.
Dân ca Quảng Nam: Lý thương nhau, Hò ba lý.
Dân ca Nam Bộ: Lý cây bông, Lý con sáo, Bắc kim thang, Lý chim quyên, Lý ngựa ô, Lý quạ kêu,…
Bạn có thể in hoặc xuất file pdf! Thật tuyệt!
