Soạn văn: Tập làm văn bốn chữ

Lời giải

CHUẨN BỊ Ở NHÀ

Trả lời câu 1 (trang 84 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Ngoài bài thơ Lượm, em còn biết thêm bài thơ bốn chữ nào khác?

Lời giải chi tiết:

Mùa thu của em

Là vàng hoa cúc

Như nghìn con mắt

Mở nhìn trời êm

Mùa thu của em

Lá xanh cốm mới

Mùi hương như gọi

Từ màu lá sen

(Mùa thu của em- Quang Huy)

Những chữ cùng vần: em – êm, em – en

Trả lời câu 2 (trang 84 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Hãy chỉ ra vần chân và vần lưng trong đoạn thơ sau:

Mây lưng chừng hàng

Về ngang lưng núi

Ngàn cây nghiêm trang

Mơ màng gieo bụi

(Xuân Diệu)

Lời giải chi tiết:

–   Vần chân: hàng – trang; núi – bụi

–   Vần lưng: chừng – lưng; ngang – màng.

Trả lời câu 3 (trang 85 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Trong hai đoạn thơ sau, đoạn thơ nào gieo vần liền, đoạn nào gieo vần cách:

Cháu đi đường cháu

Chú lên đường ra

Đến nay tháng sáu

Chợt nghe tin nhà

(Tố Hữu)

Nghé hành nghé hẹ

Nghé chẳng theo mẹ

Thì nghé theo đàn

Nghé chớ đi càn

Kẻ gian nó bắt.

(Đồng dao)

Lời giải chi tiết:

Trong hai đoạn thơ trên thì đoạn thơ thứ nhất gieo vần cách còn đoạn thơ thứ hai gieo vần liền

– Vần liền: cháu- sáu, ra- nhà

– Vần cách: hẹ- mẹ, đàn- càn

Trả lời câu 4 (trang 85 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Đoạn thơ sau đây trích trong bài “Hai chị em” của Lưu Trọng Lư, một bạn chép sai hai chữ có vần, em hãy chỉ ra hai chữ đó và thay vào bằng hai chữ “sông, cạnh” sao cho phù hợp.

Em bước vào đây

Gió hôm nay lạnh

Chị đốt than lên

Để em ngồi sưởi

Nay chị lấy chồng

Ở mãi Giang Đông

Dưới làn mây trắng

Cách mấy con đò.

Lời giải chi tiết:

Đoạn thơ của Lưu Trọng Lư, sửa lại hai chữ:

Để em ngồi cạnh (chứ không phải là để em ngồi sưởi).

Chữ thứ hai là sông: Cách mấy con sông (chứ không phải là Cách mấy con đò).

Trả lời câu 5 (trang 86 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Tập làm một bài thơ bốn chữ chỉ nội dung, đặc điểm của đoạn thơ ấy

Lời giải chi tiết:

Các bạn có thể tham khảo đoạn thơ sưu tầm sau:

Em yêu màu đỏ

Như máu con tim

Lá cờ tổ quốc

Khăn quàng đội viên

Em yêu màu xanh

Đồng bằng, rừng núi

Biển đầy cá tôm

Bầu trời cao vợi

Em yêu màu vàng

Lúa đồng chín rộ

Hoa cúc mùa thu

Nắng trời rực rỡ

(Sắc màu em yêu – Phạm Đình Ân)

TẬP LÀM THƠ BỐN CHỮ TRÊN LỚP:

Ví dụ đoạn thơ bốn chữ:

Hạt nắng mênh mang

Thắp lửa hai hàng

Lòng như gió bay

Một màu phượng cháy

Vần chân: mang – hàng; bay – cháy

Lời giải

I. Chuẩn bị ở nhà

Câu 1 (Trang 84 sgk ngữ văn 6 tập 2):

Ngoài bài thơ Lượm, còn có các bài thơ 4 chữ:

Mùa thu của em

Là vàng hoa cúc

Như nghìn con mắt

Mở nhìn trời êm

Mùa thu của em

Lá xanh cốm mới

Mùi hương như gọi

Từ màu lá sen

(Mùa thu của em- Quang Huy)

Những chữ cùng vần: em – êm, em – en

Câu 2 (trang 83 sgk ngữ văn 6 tập 2):

– Vần chân: hàng – trang

– Vần lưng: lưng – lưng, ngang – màng

Câu 3 (trang 84 sgk ngữ văn 6 tập 2):

– Vần liền được giep liên tiếp ở các vần thơ

– Vần cách không được gieo liên tiếp, thường bị cách quãng

– Vần liền: cháu- sáu, ra- nhà

– Vần cách: hẹ- mẹ, đàn- càn

Câu 4 (trang 85 sgk ngữ văn 6 tập 2):

Sửa: Để em ngồi cạnh (thay cho Để em ngồi sưởi)

Sửa: Cách mấy con sông (thay cho Cách mấy con đò)

Câu 5 (trang 86 sgk ngữ văn 6 tập 2):

Các bạn có thể tham khảo đoạn thơ sưu tầm sau:

Em yêu màu đỏ

Như máu con tim

Lá cờ tổ quốc

Khăn quàng đội viên

Em yêu màu xanh

Đồng bằng, rừng núi

Biển đầy cá tôm

Bầu trời cao vợi

Em yêu màu vàng

Lúa đồng chín rộ

Hoa cúc mùa thu

Nắng trời rực rỡ

(Sắc màu em yêu – Phạm Đình Ân)

II. Tập làm thơ bốn chữ trên lớp

Bài 1 (trang 85 sgk ngữ văn 6 tập 2):

Ví dụ đoạn thơ bốn chữ:

Hạt nắng mênh mang

Thắp lửa hai hàng

Lòng như gió bay

Một màu phượng cháy

Vần chân: mang – hàng; bay – cháy