Soạn văn: Ôn tập truyện dân gian
Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 6, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.
Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Con rồng cháu tiên”.
Nội dung chính
1. SOẠN VĂN ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN – NGỮ VĂN 6 SIÊU NGẮN
Câu 1: Hãy đọc lại, ghi chép định nghĩa về các thể loại: truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười.
Trả lời:
*Truyền thuyết:
– Là loại truyện dân gian kể về các sự vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thường có yêu tố kỳ ảo.Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật.
– Truyền thuyết Việt Nam có mối quan hệ chặt chẽ với thần thoại. Đặc biệt là các truyền thuyết về thời Vua Hùng là các truyền thuyết đã được thần thoại hóa.
* Truyện cổ tích
– Là một loại truyện dân gian, thường có yếu tố hoang đường
– Thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về chiến thắng cái ác.
– Nhân vật truyện cổ tích thường là nhân vật có cuộc đời bất hạnh (Mồ côi, đi ở, hình dạng xấu xí….) ; nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kỳ lạ.
* Truyện ngụ ngôn.
– Là loại chuyện kể về văn xuôi hoặc văn vần.
– Mượn chuyện loài vật, đồ vật để bóng gió nói kin đáo về chuyện con người.
* Truyện cười
– Là loại truyện kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm mua vui hoặc phê phán.
Câu 3-4: Viết lại tên những truyện dân gian (theo thể loại) mà em đã học và đã đọc (kể cả truyện nước ngoài), một số đặc điểm tiêu biểu của từng truyện dân gian.
Trả lời:
Thể loại | Đặc điểm | Truyện |
Truyền thuyết | Có yếu tố tưởng tượng kỳ ảo
– Thể hiện cái nhìn của nhân dân đối với sự kiện, nhân vật lịch sử – Kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử. |
Con Rồng cháu Tiên, Bánh chưng bánh giầy, Thánh Gióng, Sơn Tinh, Thủy Tinh, Sự tích Hồ Gươm. |
Truyện cổ tích | – Có yếu tố hoang đường
– Thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về chiến thắng cái ác – Kể về cuộc đời của các nhân vật |
Sọ Dừa, Thạch Sanh, Em bé thông minh, Cây bút thần, ông lão đánh cá và con cá vàng. |
Truyện ngụ ngôn – Mượn chuyện đồ vật hoặc con vật để nói về chuyện con người | Ếch ngồi đáy giếng,thầy bói xem voi, Chân, Tay,Tai, Mắt, Miệng, đeo nhạc cho mèo. | |
Truyện cười | – Kể về hiện tượng đáng cười nhằm mua vui hoặc phê phán | Treo biển, Lợn cưới áo mới. |
Câu 5: So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyền thuyết với truyện cổ tích, giữa truyện ngụ ngôn với truyện cười.
Trả lời:
– Sự giống nhau và khác nhau giữa truyền thuyết và cổ tích
Truyền thuyết | Cổ tích | |
Giống nhau | – Đều là truyện dân gian
– Có yếu tố tưởng tượng kỳ ảo – Kể về cuộc đời và sự tài năng của các nhân vật |
|
Khác nhau | – Kể về sự kiên và nhân vật có liên quan đến lịch sử
– Thể hiện thái độ và đánh giá của nhân dân về nhân vật và sự kiện lịch sử |
– Kể về số phận và cuộc đời của các nhân vật
– Thể hiện ước mơ niềm tin của nhân dân về sự công bằng, cái thiện chiến thắng cái ác. |
– Sự giống nhau và khác nhau giữa truyện ngụ ngôn và truyện cười.
Ngụ ngôn | Truyện cười | |
Sự giống nhau | – Đều là truyện dân gian
– Có yếu tố gây cười |
|
Sự khác nhau | – Mượn truyện đồ vật, con vật để nói chuyện con người
– Bài học răn dạy, khuyên nhủ mọi người. |
– Nhằm mua vui hoặc phê phán những thói hư tật xấu của con người.
– Tạo tiếng cười phê phán châm |
2. SOẠN VĂN ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN – NGỮ VĂN 6 CHI TIẾT
3. SOẠN VĂN ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN – NGỮ VĂN 6 HAY NHẤT
Soạn văn: Ôn tập truyện dân gian (chi tiết)
Học sinh xem câu hỏi bên trên.
Lời giải
Trả lời câu 1 (trang 135 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Hãy đọc lại, ghi chép định nghĩa về các thể loại: truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười.
Lời giải chi tiết:
– Truyền thuyết: Loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo. Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể.
– Truyện cổ tích: Là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ, có tài năng kì lạ, nhân vật thông minh hoặc nhân vật ngốc nghếch… Truyện có yếu tố hoang đường thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác.
– Truyện ngụ ngôn: Loại truyện kể về văn xuôi hoặc văn vần, mượn truyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy con người bài học nào đó trong cuộc sống.
– Truyện cười: Loại truyện kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán những thói hư, tật xấu trong xã hội.
Trả lời câu 3 (trang 135 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Viết lại tên những truyện dân gian (theo thể loại) mà em đã học và đã đọc (kể cả truyện nước ngoài).
Lời giải chi tiết:
Truyền thuyết | Cổ tích | Truyện ngụ ngôn | Truyện cười |
1.Con Rồng cháu tiên.
2. Bánh chưng, bánh giầy. 3. Thánh Gióng 4. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh. 5. Sự tích Hồ Gươm |
1. Sọ Dừa
2. Thạch Sanh 3. Em bé thông minh. 4. Cây bút thần. 5. Ông lão đánh cá và con cá vàng |
1. Êch ngồi đáy giếng
2. Thầy bói xem voi. 3. Đeo nhạc cho mèo 4. Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng |
1. Treo biển
2. Lợn cưới áo mới |
Trả lời câu 4 (trang 135 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
Hãy nêu và minh hoạ một số đặc điểm tiêu biểu của từng thể loại truyện dân gian (Bài tập 1)-
Lời giải chi tiết:
Trả lời câu 5 (trang 135 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):
So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyền thuyết với truyện cổ tích, giữa truyện ngụ ngôn với truyện cười.
Lời giải chi tiết:
* So sánh truyền thuyết và cổ tích:
– Giống nhau:
+ Đều có yếu tố tưởng tượng kì ảo.
+ có nhiều chi tiết giống nhau: sự ra đời thần kì, nhân vật chính có những tài năng phi thường…
– Khác nhau:
+ Truyền thuyết kể về các nhân vật, sự kiện lịch sử và thể hiện cách đánh giá của nhân dân đối với những nhân vật, sự kiện lịch sử được kể. Còn truyện cổ tích kể về cuộc đời của các loại nhân vật nhất định và thể hiện quan niệm, ước mơ của nhân dân về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác.
+ Truyền thuyết được cả người kể lẫn người nghe tin là những câu chuyện có thật; còn cổ tích được cả người kể lẫn người nghe coi là những câu chuyện không có thật.
* So sánh giữa truyện ngụ ngôn và truyện cười:
– Giống nhau:
Truyện ngụ ngôn thường chế giễu, phê phán những hành động, cách ứng xử trái với điều truyện muôn răn dạy người ta. Vì thế truyện ngụ ngôn cũng như truyện cười, cũng gây cười.
– Khác nhau:
Mục đích của truyện cười là gây cười để mua vui hoặc phê phán, châm biếm những sự việc, hiện tượng đáng cười. Còn mục đích của truyện ngụ ngôn là khuyên nhủ, răn dạy người ta một bài học nào đó trong cuộc sống.
Soạn văn: Ôn tập truyện dân gian (hay nhất)
Học sinh xem câu hỏi bên trên.
Lời giải
Bài 1. Hãy đọc lại, ghi chép định nghĩa về các thể loại: truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười.
– Loại truyện dân gian kể về nhân vật, sự kiện liên quan tới lịch sử.
– Thường có yếu tố hoang đường kì ảo
– Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử
Truyện cổ tích:
– Là loại truyện dân gian kể về một số kiểu nhân vật ( bất hạnh, dũng sĩ, thông mình, mồ côi…)
– Sử dụng yêú tố hoang đường kì ảo
– Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân vào cuộc sống công bằng hơn.
Truyện ngụ ngôn:
– Loại truyện kể bằng văn vần, văn xuôi, mượn đồ vật, loài vật nói về con người.
– Khuyên nhủ, răn dạy con người bài học về cuộc sống.
Truyện cười
– Loại truyện kể về các hiện tượng đáng cười trong cuộc sống
– Mỉa mai châm biếm hoặc phê phán thói hư tật xấu trong xã hội
Câu 2 (trang 135 sgk ngữ văn 6 tập 1) Đọc lại truyện dân gian
Câu 3 (trang 135 sgk ngữ văn 6 tập 1)
Truyện truyền thuyết | Truyện cổ tích | Truyện ngụ ngôn | Truyện cười |
Con rồng cháu tiên | Sọ Dừa | Ếch ngồi đáy giếng | Treo biển |
Bánh chưng bánh dày | Thạch Sanh | Thầy bói xem voi | Lợn cưới áo mới |
Thánh Gióng | Em bé thông minh | Đeo nhạc cho mèo | |
Sơn Tinh Thủy Tinh | Cây bút thần | Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng | |
Sự tích Hồ Gươm | Ông lão đánh cá và con cá vàng |
Câu 4 (trang 135 sgk ngữ văn 6 tập 1)
Những đặc điểm của truyện cổ tích trong truyện Sọ Dừa:
– Nhân vật: Là kiểu nhân vật bất hạnh- mang lốt xấu xí
– Các chi tiết kì ảo:
+ Sọ Dừa chui ra khỏi lốt, thổi sáo cho đàn bò nghe
+ Vợ của Sọ Dừa sau khi bị cá kình nuốt lấy dao rạch bụng cá
+ Con gà biết nói tiếng người
– Truyện phản ánh cuộc đấu tranh giữa cái thiện với cái ác, ước mơ về một xã hội văn minh, công bằng hơn.
Câu 5 (Trang 135 sgk ngữ văn 6 tập 1)
Đối sánh truyện truyền thuyết với truyện cổ tích:
– Giống nhau: đều thuộc văn học dân gian có sử dụng các yếu tố hoang đường kì ảo.
Khác nhau:
+ Truyền thuyết kể về các nhân vật lịch sử, thể hiện cách đánh giá của nhân dân với những nhân vật đó (có thể tin được khi sử dụng sự thật lịch sử)
+ Truyện cổ tích: kể về các kiểu nhân vật, phản ánh ước mơ của nhân dân về công bằng xã hội
So sánh truyện ngụ ngôn với truyện cười
– Giống: đều được xây dựng nhằm tạo ra tiếng cười, có tính giáo dục
– Khác:
+ Truyện ngụ ngôn: mượn câu chuyện về loài vật để răn dạy con người lối sống, đạo đức…
+ Truyện cười: Tạo ra tiếng cười mỉa mai, giải trí nhằm phê phán thói hư tật xấu của con người