Soạn văn: Trong lòng mẹ
Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 8, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.
Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Trong lòng mẹ”.
Nội dung chính
1. SOẠN VĂN TRONG LÒNG MẸ
Tóm tắt: Trong lòng mẹ
Bé Hồng ra đời là kết quả của cuộc hôn nhân miễn cưỡng không hạnh phúc. Người mẹ phải chôn vùi tuổi xuân bên người chồng nghiện ngập. Sau khi bố mất, mẹ cậu vì “cùng túng quá phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực”. Hồng phải sống trong sự cay nghiệt của họ hàng, đặc biệt là bà cô độc ác luôn cố gieo rắc những điều xấu xa về mẹ Hồng để cậu khinh miệt và ruồng rẫy mẹ. Hồng luôn yêu thương, mong nhớ và tin tưởng mẹ mình. Cuối cùng, mẹ cậu đã trở về, Hồng được sống trong tình yêu thương mà bấy lâu cậu mong ước.
Bố cục
+ Đoạn 1 (từ đầu…người ta hỏi đến chứ) : Cuộc đối thoại giữa Hồng và bà cô cay nghiệt
+ Đoạn 2 ( phần còn lại): Cuộc gặp gỡ cảm động, hạnh phúc của hai mẹ con Hồng
Đọc – hiểu văn bản
Câu 1: Phân tích nhân vật bà cô trong cuộc đối thoại giữa bà ta với chú bé Hồng.
Trả lời:
Phân tích nhân vật người cô trong cuôc đối thoại giữa bà ta và chú bé Hồng:
– Thái độ, cử chỉ: “cười hỏi” chứ không phải sự quan tâm , lo lắng cho đứa cháu. Vẻ mặt tươi cười, giọng nói ngọt ngào nhưng “rất kịch” đã cho thấy sự giả dối, nham hiểm của bà ta. Mặc dù thấy Hồng thương mẹ đến phát khóc nhưng vẫn “vỗ vai cười”, “tươi cười kể chuyện”, “giọng nói vẫn ngọt” càng cho thấy sự độc ác của mụ khi chà xát lên nỗi đau của Hồng.
– Ngôn ngữ:
+ Xoáy sâu vào sự thiếu thốn tình mẫu tử của bé Hồng bằng câu hỏi nhẫn tâm : ” mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không”
+ “phát tài”, “em bé”, từ “em bé” ngân dài rõ, ngọt như chì chiết, nhục mạ Hồng và mẹ em
– Dã tâm: Gieo rắc vào đầu đứa cháu non nớt những điều xấu xa về mẹ để Hồng khinh miệt, ruồng rẫy mẹ.
→ Bà cô của Hồng là một kẻ nhẫn tâm, cay nghiệt, độc ác.
Câu 2: Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh được thể hiện như thế nào?
Trả lời:
Tình yêu thương mãnh liệt của Hồng đối với người mẹ bất hạnh:
– Khi sống trong những lời giả dối, thâm độc, xúc phạm của bà cô:
+ Dù non một năm Hồng không nhận được tin tức của mẹ nhưng em không hề trách hay ghét bỏ mẹ mình.
+ Căm ghét và mong muốn mãnh liệt muốn xóa bỏ những hủ tục đã đày đọa mẹ.
+ Bình tĩnh, tự tin đối đáp lại bà cô dù trong lòng vô cùng tổn thương.
+ Luôn tin rằng mẹ sẽ về mà không cần gửi thư bảo mẹ.
– Khi gặp lại và nằm trong lòng mẹ:
+ Thoáng thấy bóng ai giống mẹ, em đuổi theo ngay.
+ Nhận ra mẹ, em thấy mẹ thật tươi đẹp lạ thường và thấy giây phút đó thật “rạo rực”
+ Được gặp mẹ Hồng sung sướng đến òa khóc, quên những tủi cực đã chịu mà chỉ tận hưởng sự vỗ về, yêu thương của mẹ.
Câu 3: Qua đoạn trích “trong lòng mẹ” hãy chứng minh rằng văn Nguyên Hồng giàu chất trữ tình?
Trả lời:
Văn Nguyên Hồng giàu chất trữ tình:
– Tình huống truyện: bà cô thâm độc muốn chú bé oán ghét mẹ mình nhưng ngược lại, chú lại luôn tin và càng thương mẹ mình hơn.
– Dòng cảm xúc của Hồng: Niềm mong nhớ, thương mẹ da diết, đau đớn tủi nhục, căm giận, phẫn nộ, tình yêu nồng nàn, sâu sắc.
– Phương thức biểu đạt: kết hợp giữa tự sự và biểu cảm
– Lời văn: những câu văn so sánh độc đáo giàu hình ảnh, gợi cảm xúc mãnh liệt.
Câu 4: Qua đoạn trích, em hiểu thế nào là Hồi kí?
Trả lời:
Hồi kí là truyện kể từ bằng chính ngôi kể tác giả kể về những sự kiện có thật trong quá khứ mà tác giả đã chứng kiến hoặc trải qua.
Câu 5: Có nhà nghiên cứu nhận định Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Nên hiểu như thế nào về nhận định đó? Qua đoạn trích Trong lòng mẹ, em hãy chứng minh nhận định trên.
Trả lời:
Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và trẻ em:
– Đối tượng trong tác phẩm của ông là phụ nữ trẻ em: Những ngày thơ ấu, Bỉ vỏ, Khi đứa con ra đời, Cửa biển…
– Ông diễn tả thấm thía những nỗi cơ cực, tủi nhục mà họ phải chịu đựng trong cuộc sống của mình. Nỗi khổ “chôn vùi tuổi xuân”, nợ nần, xa con của mẹ Hồng và nỗi đau mà Hồng phải chịu đã được khắc họa rõ nét trong đoạn trích “Trong lòng mẹ
– Tác giả phát hiện, trân trọng vẻ đẹp họ. Đó là sự hiền hậu, tình nghĩa của mẹ Hồng, tình yêu thương mẹ của Hồng trong tác phẩm.
– Lên án, tố cáo những hủ tục xã hội đàn áp người phụ nữ, trẻ em. Điều này thể hiện rõ qua nhân vật bà cô trong đoạn trích.
2. SOẠN VĂN TRONG LÒNG MẸ CHI TIẾT
3. SOẠN VĂN TRONG LÒNG MẸ HAY NHẤT
Soạn văn: Trong lòng mẹ (chi tiết)
Đề bài học sinh xem bên trên.
Lời giải
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Bố cục:
Chia làm 2 phần:
+ Đoạn 1 (từ đầu…người ta hỏi đến chứ) : Cuộc đối thoại giữa Hồng và bà cô cay nghiệt
+ Đoạn 2 ( phần còn lại): Cuộc gặp gỡ cảm động, hạnh phúc của hai mẹ con Hồng
Thể loại: Tự sự xen lẫn biểu cảm
Trả lời câu 1 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Phân tích nhân vật bà cô trong cuộc đối thoại giữa bà ta với chú bé Hồng.
Lời giải chi tiết:
– Nhân vật người cô chú bé Hồng:
+ Nhân vật bà cô gây ấn tượng mạnh với người đọc bởi dã tâm, lời nói cay nghiệt, độc ác và bảo thủ trước những lề lối tàn nhẫn của xã hội cũ.
+ Xoáy sâu vào sự thiếu thốn tình mẫu tử của bé Hồng bằng câu hỏi nhẫn tâm ” mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không”
+ Ý nghĩ cay độc trong giọng nói, nét mặt cười rất kịch
+ Cố gieo rắc vào đầu đứa cháu hoài nghi để chia rẽ tình mẹ con
+ Giọng nói, cử chỉ quan tâm của bà cô là giả dối, sáo rỗng
+ Khi đứa cháu khóc bà cô vẫn cố tình khơi vào nỗi đau của cháu
Bà cô với dã tâm độc ác muốn chia rẽ tình cảm mẹ con, muốn đứa cháu “khinh miệt ruồng rẫy mẹ” bằng những cử chỉ ngọt ngào nhưng rất kịch, hành động quan tâm giả dối, lời nói nhẫn tâm, ý nghĩa sấu xa, nham hiểm.
Trả lời câu 2 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh được thể hiện như thế nào?
Lời giải chi tiết:
– Tình yêu thương của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh:
+ hơn 1 năm không có tin tức của mẹ nhưng Hồng vẫn không hề trách cứ, ghét bỏ mẹ.
+ tưởng tượng ra vẻ mặt rầu rầu, hiền từ của mẹ
+ Nhận ra dã tâm chia rẽ tình mẫu tử của bà cô độc ác, Hồng vẫn luôn yêu thương, kính trọng mẹ.
+ Muốn nghiến nát những cổ tục đã đày đọa mẹ, thấu hiểu hoàn cảnh, nỗi đau mẹ đã phải trải qua
+ Gặp lại mẹ Hồng sung sướng, hạnh phúc, quên hết những uất ức, khổ cực khi phải sống trong gia đình giả dối, nhẫn tâm.
+ Muốn bé lại để được mẹ yêu thương, chăm sóc, vỗ về.
Trả lời câu 3 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Qua đoạn trích “trong lòng mẹ” hãy chứng minh rằng văn Nguyên Hồng giàu chất trữ tình?
Lời giải chi tiết:
Chất trữ tình thể hiện trong văn Nguyên Hồng:
– Tình huống truyện, nội dung đặc sắc:
+ Hồng phải sống trong sự cay nghiệt ghẻ lạnh của họ hàng
+ người mẹ âm thầm chôn tuổi thanh xuân, chịu nhiều cay đắng, thành kiến của xã hội cũ
+ sự yêu thương, kính mến mẹ không hề lung chuyển, thay đổi trước lời nói, rắp tâm tàn độc của người cô
– Dòng cảm xúc mãnh liệt của Hồng:
+ Xót xa, tủi nhục, căm hờn, uất nghẹn
+ Quyết liệt bảo vệ tình mẫu tử
+ Thấu hiểu, cảm thông và yêu thương mẹ
– Hình ảnh so sánh gây ấn tượng mạnh, giàu sức biểu đạt, gợi cảm
– Lời văn say mê diễn đạt cảm xúc dạt dào, chân thật
– Kết hợp tài tình, nhuần nhuyễn kể, tả, biểu lộ cảm xúc.
Trả lời câu 4 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Qua đoạn trích, em hiểu thế nào là Hồi kí?
Lời giải chi tiết:
Hồi kí thuộc thể kí, là truyện kể từ bằng chính ngôi kể tác giả kể về những sự kiện có thật trong quá khứ mà tác giả đã chứng kiến hoặc trải qua
Hồi kí giống nhật kí ở việc được giãi bày theo trình tự thời gian. Hồi ký mang tính chủ quan nhưng sinh động chân thật bởi những dòng diễn đạt cảm tưởng trực tiếp của tác giả.
Trả lời câu 5 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Có nhà nghiên cứu nhận định Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Nên hiểu như thế nào về nhận định đó? Qua đoạn trích Trong lòng mẹ, em hãy chứng minh nhận định trên.
Lời giải chi tiết:
– Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng:
+ Nhân vật trong các sáng tác chính của ông là phụ nữ và trẻ em: hồi kí Những ngày thơ ấu, tiểu thuyết Bỉ vỏ, Khi đứa con ra đời, Hai nhà nghỉ…
+ thấu hiểu, đồng cảm với những thân phận nhỏ bé bị o ép trong xã hội cũ.
+ Nhìn thấy được phẩm chất tốt đẹp cao quý của người phụ nữ, sự ngây thơ trong sáng của trẻ nhỏ.
– Trong đoạn trích những ngày thơ ấu:
+ Nhân vật bà cô đại diện những hủ tục phong kiến còn tồn tại
+ Nhân vật mẹ Hồng: hiện sinh hình ảnh người phụ nữ tảo tần, chịu nhiều vất vả, điều tiếng tủi nhục
+ Nhân vật bé Hồng: sống trong cảnh thiếu thốn tình cảm, mất mát trong gia đình.
Soạn văn: Trong lòng mẹ (Hay nhất)
Đề bài học sinh xem bên trên.
Lời giải
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Bố cục: 2 phần
+ Đoạn 1 (từ đầu… “người ta hỏi đến chứ”): Cuộc đối thoại giữa Hồng và bà cô cay nghiệt.
+ Đoạn 2 (phần còn lại): Cuộc gặp gỡ cảm động, hạnh phúc của hai mẹ con Hồng.
Câu 1 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Đoạn đối thoại giữa bà cô với chú bé Hồng được nhà văn Nguyên Hồng kể lại thật sinh động, chiếm hai phần ba đoạn trích. Qua đoạn này: tính cách của mỗi người hiện ra rất rõ:
– Bà cô của bé Hồng tuy giàu có nhưng rất cay nghiệt, độc địa. Bà đã khoét sâu vào nỗi đau của đứa cháu đáng thương.
– Xoáy sâu vào sự thiếu thốn tình mẫu tử của bé Hồng bằng câu hỏi nhẫn tâm ” mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không”
– Ý nghĩ cay độc trong giọng nói, nét mặt cười rất kịch
– Cố gieo rắc vào đầu đứa cháu hoài nghi để chia rẽ tình mẹ con
– Giọng nói, cử chỉ quan tâm của bà cô là giả dối, sáo rỗng
– Khi đứa cháu khóc bà cô vẫn cố tình khơi vào nỗi đau của cháu
⟹ Bà cô với dã tâm độc ác muốn chia rẽ tình cảm mẹ con, muốn đứa cháu “khinh miệt và ruồng rẫy mẹ” bằng những cử chỉ ngọt ngào nhưng rất kịch, hành động quan tâm giả dối, lời nói cay độc, nhẫn tâm, ý nghĩ xấu xa, nham hiểm.
Câu 2 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Theo nhiều người, trái tim trẻ thơ bao giờ cũng hồn nhiên hướng vẻ lương tri và lẽ phải. Chú bé Hồng ở đây cũng vậy. Trong tâm hồn chú vẫn còn nguyên vẹn hình ảnh người mẹ có vẻ mặt rầu rầu và hiền từ. Với một tình cảm yêu thương thắm thiết, một niềm tin tưởng trọn vẹn. Cho dù người mẹ đã bỏ nhà ra đi giữa sự ruồng rẫy khinh miệt của họ hàng nhà chồng. Cho dù gần một năm bà không gửi cho chú một lá thư, một lời nhắn, một đồng quà. Tình cảm yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ đáng thương được thể hiện qua:
a) Tâm trạng của chú bé khi nói chuyện với bà cô
– Khi nói chuyện với bà cô, hiểu được ý nghĩa chua cay, thâm độc trong giọng nói và trên nét mặt “khi cười rất kịch” của bà ta, chú bé Hồng đã lẳng lặng “cúi đầu không đáp”.
– Nghe những lời lẽ cay độc ấy, trong lòng chú bé trào dâng niềm thương mẹ và căm ghét đến tột cùng những cố tục đã đày đọa mẹ mình. Từ chỗ đè nén “im Lặng cúi đầu”, đến chỗ không nhẫn nhục được nữa, chú đã bật lên tiếng khóc, cuối cùng, vừa yêu thương vừa căm tức khiến chú đã “cười dài trong tiếng khóc”. Chú cười thực chất là cười mỉa mai, khinh bỉ sự thâm độc và những rắp tâm tanh bẩn của bà cô.
– Tâm trạng đau đớn uất ức cực điểm của chú bé Hồng được thể hiện bằng các chi tiết đầy ấn tượng với lời văn dồn dập, nhiều hình ảnh, nhiều động từ mạnh mẽ: “Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra tiếng. Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi”.
b) Tâm trạng của chú bé khi gặp lại người mẹ
– Vừa chợt thoáng thấy bóng người trên xe kéo giống mẹ, chú bé Hồng đã vội chạy đuối theo với các cử chỉ bối rối, lập cập “thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi”.
– Vừa được lên xe ngồi cùng mẹ, chú bé đã òa lên khóc rồi cứ thể mà nức nở. Cũng những giọt nước mắt, nhưng lần này những giọt nước mắt không nghẹn ứ đau đớn như khi trả lời cô. Những giọt nước mắt này vờ òa, dỗi hờn mà hạnh phúc, tức tười mà mãn nguyện biết bao!
– Những cảm giác “ấm áp” mơn man khắp da thịt của chú. Chú còn cảm nhận được cả mùi quần áo quen thuộc cùa mẹ và “những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn phát ra… thơm tho lạ thường”. Niềm vui sướng cực điểm của chú bé Hồng không chỉ thấm vào cả da thịt mà còn tràn ngập cả tâm hồn. Khoảnh khắc ấy, chú bé không nghĩ gì, nhớ gì khác nữa. Tất cả tâm hồn chú dồn cho sự tận hướng tình mẹ. Đối với chú lúc này, đó là niềm sung sướng và hạnh phúc nhất trên đời.
Câu 3 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Chất trữ tình thể hiện trong văn Nguyên Hồng:
– Tình huống truyện, nội dung đặc sắc:
+ Hồng phải sống trong sự cay nghiệt ghẻ lạnh của họ hàng
+ người mẹ âm thầm chôn tuổi thanh xuân, chịu nhiều cay đắng, thành kiến của xã hội cũ
+ sự yêu thương, kính mến mẹ không hề lung chuyển, thay đổi trước lời nói, rắp tâm tàn độc của người cô
– Dòng cảm xúc mãnh liệt của Hồng:
+ Xót xa, tủi nhục, căm hờn, uất nghẹn
+ Quyết liệt bảo vệ tình mẫu tử
+ Thấu hiểu, cảm thông và yêu thương mẹ
– Hình ảnh so sánh gây ấn tượng mạnh, giàu sức biểu đạt, gợi cảm
– Lời văn say mê diễn đạt cảm xúc dạt dào, chân thật
– Kết hợp tài tình, nhuần nhuyễn kể, tả, biểu lộ cảm xúc.
Câu 4 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Hồi kí thuộc thể kí, là truyện kể từ bằng chính ngôi kể tác giả kể về những sự kiện có thật trong quá khứ mà tác giả đã chứng kiến hoặc trải qua
Hồi kí giống nhật kí ở việc được giãi bày theo trình tự thời gian. Hồi ký mang tính chủ quan nhưng sinh động chân thật bởi những dòng diễn đạt cảm tưởng trực tiếp của tác giả.
Câu 5 (trang 20 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
– Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng:
+ Nhân vật trong các sáng tác chính của ông là phụ nữ và trẻ em: hồi kí Những ngày thơ ấu, tiểu thuyết Bỉ vỏ, Khi đứa con ra đời, Hai nhà nghỉ…
+ Thấu hiểu, đồng cảm với những thân phận nhỏ bé bị o ép trong xã hội cũ.
+ Nhìn thấy được phẩm chất tốt đẹp cao quý của người phụ nữ, sự ngây thơ trong sáng của trẻ nhỏ.
– Trong đoạn trích Những ngày thơ ấu:
+ Nhân vật bà cô đại diện những hủ tục phong kiến còn tồn tại
+ Nhân vật mẹ Hồng: hiện sinh hình ảnh người phụ nữ tảo tần, chịu nhiều vất vả, điều tiếng tủi nhục
+ Nhân vật bé Hồng: sống trong cảnh thiếu thốn tình cảm, mất mát trong gia đình.
Bạn có thể in hoặc xuất file pdf! Thật tuyệt!
