Soạn văn: Đập đá ở Côn Lôn
Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 8, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.
Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Đập đá ở Côn Lôn”.
Nội dung chính
1. SOẠN VĂN ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
Bố cục
– Hai câu Đề: Tư thế ngạo nghễ của người tù khi ở Côn Lôn
– Hai câu Thực: Sức mạnh phi thường của người chí sĩ yêu nước
– Hai câu Luận: Chí khí vững bền qua gian khó
– Hai câu Kết: Tinh thần lạc quan, dũng khí hiên ngang sắt đá.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1: Em hình dung công việc đập đá của người tù ở Côn Đảo là một việc như thế nào?
Trả lời:
Công việc đập đá của người tù ở Côn Lôn:
– Không gian: Giữa đất Côn Lôn, núi non trập trùng
– Điều kiện làm việc: Bị gông cùm, quát tháo, đánh đập
– Tính chất công việc: Lao động khổ sai.
→ Công việc đập đá khó khăn, gian khổ, khắc nghiệt.
Câu 2: Bốn câu thơ đầu có hai lớp nghĩa. Hai lớp nghĩa đó là gì? Phân tích giá trị nghệ thuật của những câu thơ đó. Nhận xét khẩu khí của tác giả.
Trả lời:
– Bốn câu thơ đầu có 2 lớp nghĩa:
+ Công việc khổ sai vất vả, khổ cực, bị thực dân Pháp đày đọa.
+ Người chiến sĩ đang thể hiện sức mạnh, ý chí, đang chinh phục những khó khăn, cản trở để đi tới thành công.
– Giá trị nghệ thuật của 4 câu trên:
+ Làm trai, đứng giữa đất Côn Lôn: quan niệm truyền thống về chí nam nhi, hiên ngang, trụ cột, có chí lớn, chinh phục khó khăn.
+ Đảo ngữ, đảo tính từ, động từ lên trước “lừng lẫy”, “xách búa”, “Ra tay” đã nhấn mạnh được sức mạnh, khí phách và ý chí của người chí sĩ.
+ Biện pháp nói quá “lở núi non”, “tan năm bảy đống”, “mấy trăm hòn”: Khẳng định chiến công, tôn cao hình tượng oai phong, lẫm liệt của người anh hùng.
→ Khẩu khí tác giả: Đanh thép, hào hùng, hiên ngang, không chịu khuất phục.
Câu 3: Bốn câu thơ cuối bộc lộ trực tiếp những cảm xúc, suy nghĩ của tác giả. Em hãy tìm hiểu ý nghĩa những câu thơ này và cách thức biểu hiện cảm xúc của tác giả.
Trả lời:
– Ý nghĩa của 4 câu thơ cuối: Thể hiện tinh thần cách mạng bền bỉ, ý chí sắt đá và khẩu khí ngang tàng ở người anh hùng.
– Cách thức biểu hiện cảm xúc của tác giả:
Tạo thế tương quan đối lập:
+ Tháng ngày >< thân sành sỏi
+ Mưa nắng >< dạ sắt son.
→ Khó khăn gian khổ không làm chùn bước mà chỉ rèn thêm sự kiên cường, ý chí chiến đấu cho người chiến sĩ.
So sánh tương đồng:
+ Gian nan-việc con con, lỡ bước
+ sự nghiệp cách mạng-việc vá trời
+ Chiến sĩ cách mạng-kẻ vá trời
→Nổi bật hình ảnh người chiến sĩ yêu nước: Sự nghiệp cách mạng vô cùng thiêng liêng, là quá trình lâu dài. Người làm việc lớn thì phải sẵn sàng đón nhận và vượt qua thử thách.
Luyện tập
Câu 1: Đọc diễn cảm bài thơ
Câu 2: Qua cả hai bài thơ Vào nhà ngục ở Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn, em hãy trình bày những cảm nhận của mình về vẻ đẹp hảo hùng, lãng mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX.
Trả lời:
Những cảm nhận của mình về vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX qua Qua cả hai bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn:
– Họ đều là những nhà Nho yêu nước sa cơ nhưng có tinh thần kiên cường, ý chí quyết tâm theo đuổi sự nghiệp “kinh bang tế thế” đến trọn cuộc đời.
– Họ ngang tàng, ngạo nghễ, bất khuất, thể hiện phong thái ung dung đường hoàng của người chí sĩ yêu nước.
2. SOẠN VĂN ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN CHI TIẾT
3. SOẠN VĂN ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN HAY NHẤT
Soạn văn: Đập đá ở Côn Lôn (Chi tiết)
Đề bài học sinh xem bên trên.
Lời giải
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Bố cục:
Gồm 4 phần:
– Hai câu Đề: Tư thế ngạo nghễ của người tù khi ở Côn Lôn.
– Hai câu Thực: Sức mạnh phi thường của người chí sĩ yêu nước.
– Hai câu Luận: Chí khí vững bền qua gian khó.
– Hai câu Kết: Tinh thần lạc quan, dũng khí hiên ngang sắt đá.
Trả lời câu 1 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Em hình dung công việc đập đá của người tù ở Côn Đảo là một việc như thế nào?
Lời giải chi tiết:
– Không gian: Côn Đảo là nơi khắc nghiệt, địa ngục trần gian
– Điều kiện làm việc: người tù khổ sai bị bóc lột, đàn áp
– Tính chất công việc: Việc đập đá là công việc đày ải sức khỏe, tinh thần của người tù.
– Tư thế của người tù: đứng giữa đất Côn Lôn với tư thế ngạo nghễ, lẫm liệt – tư thế của đấng anh hào.
Trả lời câu 2 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Bốn câu thơ đầu có hai lớp nghĩa. Hai lớp nghĩa đó là gì? Phân tích giá trị nghệ thuật của những câu thơ đó. Nhận xét khẩu khí của tác giả.
Lời giải chi tiết:
– Bốn câu thơ đầu có hai lớp nghĩa: nghĩa thực và nghĩa tượng trưng
+ Nghĩa thực: Công việc đập đá khổ cực, gian khó, đó là cách thực dân Pháp đày ải, hành hạ người tù cách mạng
+ Nghĩa tượng trưng: Nổi bật lên tư thế hiên ngang, tinh thần ngang tàng của chí sĩ yêu nước trước những khó khăn, gian khổ.
– Giá trị nghệ thuật của hình ảnh mang hai lớp nghĩa:
+ Sử dụng liên tiếp các động từ, tính từ mạnh nhằm khẳng định lòng kiêu hãnh của người có chí lớn, muốn hành động để giúp nước, cứu đời.
+ Giọng thơ đanh thép, hùng hồn thể hiện tư chất hiên ngang lẫm liệt, không chịu khuất phục
– Khẩu khí của tác giả: ngang tàng, hiên ngang.
Trả lời câu 3 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Bốn câu thơ cuối bộc lộ trực tiếp những cảm xúc, suy nghĩ của tác giả. Em hãy tìm hiểu ý nghĩa những câu thơ này và cách thức biểu hiện cảm xúc của tác giả.
Lời giải chi tiết:
– Tác giả thể hiện ý chí, vẻ đẹp tinh thần của người chiến sĩ cách mạng: khẩu khí ngang tàng, tinh thần sắt đá không khuất phục.
– Xây dựng tương quan đối lập- cách thức tác giả thể hiện cảm xúc:
+ Đối lập giữa thử thách gian khổ với sự bền chí, tinh thần kiên cường, sẵn sàng đối mặt với thử thách (tháng ngày, mưa nắng >< thân sành sỏi, dạ sắt son)
+ Đối lập chí lớn mưu đồ sự nghiệp với lúc sa cơ lỡ bước ( mưa nắng >< bền dạ sắt son)
– Bốn câu thơ cuối thể hiện khí chất hiên ngang, trung kiên không sờn lòng đổi chí trước vận mệnh của đất nước, dân tộc.
Luyện tập
Trả lời câu 2 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):
Qua cả hai bài thơ Vào nhà ngục ở Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn, em hãy trình bày những cảm nhận của mình về vẻ đẹp hảo hùng, lãng mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX.
– Hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX trong hai bài thơ:
+ Có khẩu khí anh hùng, tinh thần ngang tàng của bậc chí sĩ khi sa cơ. Lời thơ thể hiện chí nam nhi mưu đồ nghiệp lớn.
+ Khí phách hào hùng, kiên trung, coi thường hiểm nguy của những người mang chí hướng lớn và sứ mệnh vẻ vang.
Soạn văn: Đập đá ở Côn Lôn (hay nhất)
Đề bài học sinh xem bên trên.
Lời giải
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Thể loại:
Thất ngôn bát cú Đường luật cổ điển
Bố cục:
– Hai câu Đề: Tư thế ngạo nghễ của người tù khi ở Côn Lôn
– Hai câu Thực: Sức mạnh phi thường của người chí sĩ yêu nước
– Hai câu Luận: Chí khí vững bền qua gian khó
– Hai câu Kết: Tinh thần lạc quan, dũng khí hiên ngang sắt đá.
Phương thức biểu đạt:
Biểu cảm kết hợp với tự sự
Câu 1 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8, tập 1)
– Không gian: Côn Đảo là nơi khắc nghiệt, địa ngục trần gian
– Điều kiện làm việc: người tù khổ sai bị bóc lột, đàn áp
– Tính chất công việc: Việc đập đá là công việc đày ải sức khỏe, tinh thần của người tù.
– Tư thế của người tù: đứng giữa đất Côn Lôn với tư thế ngạo nghễ, lẫm liệt- tư thế của đấng anh hào.
= > Mở đầu bài thơ hình ảnh hiên ngang của người tù yêu nước có khí phách.
Câu 2 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
– Bốn câu thơ đầu có hai lớp nghĩa: nghĩa thực và nghĩa tượng trưng
+ Nghĩa thực: Công việc đập đá khổ cực, gian khó, đó là cách thực dân Pháp đày ải, hành hạ người tù cách mạng
+ Nghĩa tượng trưng: Nổi bật lên tư thế hiên ngang, tinh thần ngang tàng của chí sĩ yêu nước.
– Giá trị nghệ thuật của hình ảnh mang hai lớp nghĩa:
+ Làm trai, đứng giữa đất Côn Lôn: quan niệm truyền thống về chí nam nhi, hiên ngang, trụ cột, có chí lớn
+ Làm cho lở núi non: sức mạnh phi thường làm thay đổi cục diện, tình thế
+ Xách búa, đánh tan, năm bảy đống: không quản khó khăn, cực nhọc
+ Ra tay, đập bể, mấy trăm hòn: chiến công kì tích của đấng trượng phu anh hùng
– Khẩu khí của tác giả:
+ Sử dụng liên tiếp các động từ, tính từ mạnh nhằm khẳng định lòng kiêu hãnh của người có chí lớn, muốn hành động để giúp nước, cứu đời.
+ Giọng thơ đanh thép, hùng hồn thể hiện tư chất hiên ngang lẫm liệt, không chịu khuất phục
Câu 3 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
– Tác giả thể hiện ý chí, vẻ đẹp tinh thần của người chiến sĩ cách mạng: khẩu khí ngang tàng, tinh thần sắt đá không khuất phục.
– Xây dựng tương quan đối lập- cách thức tác giả thể hiện cảm xúc:
+ Đối lập giữa thử thách gian khổ với sự bền chí, tinh thần kiên cường, sẵn sàng đối mặt với thử thách (tháng ngày, mưa nắng >< thân sành sỏi, dạ sắt son)
+ Đối lập chí lớn mưu đồ sự nghiệp với lúc sa cơ lỡ bước ( mưa nắng >< bền dạ sắt son)
– Bốn câu thơ cuối thể hiện khí chất hiên ngang, trung kiên không sờn lòng đổi chí trước vận mệnh của đất nước, dân tộc.
Luyện tập
Câu 1 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
Đọc diễn cảm bài thơ
Đọc với giọng hùng hồn, dõng dạc, rõ ràng.
Câu 2 (trang 150 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
Qua cả hai bài thơ Vào nhà ngục ở Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn, em hãy trình bày những cảm nhận của mình về vẻ đẹp hảo hùng, lãng mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX.
– Hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX trong hai bài thơ:
+ Có khẩu khí anh hùng, tinh thần ngang tàng của bậc chí sĩ khi sa cơ. Lời thơ thể hiện chí nam nhi mưu đồ nghiệp lớn.
+ Khí phách hào hùng, kiên trung, coi thường hiểm nguy của những người mang chí hướng lớn và sứ mệnh vẻ vang.