Soạn văn: Lựa chọn trật tự từ trong câu (Luyện tập)

Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 8, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.

Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Lựa chọn trật tự từ trong câu (Luyện tập)”.

1. SOẠN VĂN LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU (LUYỆN TẬP) SIÊU NGẮN

Câu 1: Trật tự các từ và các cụm từ in đậm dưới đây thể hiện mối quan hệ giữa những hoạt động và những trạng thái mà chúng biểu thị như thế nào?

a) Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Những cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. Bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày. Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.

(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)

b) Gần đến ngày giỗ đầu thầy tôi, mẹ tôi ở Thanh Hoá vẫn chưa về. Trong đó nghe đâu mẹ tôi đi bán bóng đèn và những phiên chợ chính còn bán cả vàng hương nữa.

(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)

Trả lời:

a. Trật tự từ biểu hiện thứ tự công việc cần làm, tầm quan trọng của công việc trong bổn phận của chúng ta.

b. Thứ tự công việc thường làm

Câu 2: Vì sao những cụm từ in đậm dưới đây được đặt ở đầu câu?

a) Cùng lắm, nó có giở quẻ, hắn cũng chỉ đến đi ở tù. Ở tù thì hắn coi là thường.

(Nam Cao, Chí Phèo)

b) Nguyễn Tuân có một kho từ vựng hết sức phong phú mà ông đã cần cù tích luỹ. Vốn từ vựng ấy, trước Cách mạng tháng Tám, ông thường dùng để chơi ngông với đời.

(Theo Nguyễn Đăng Mạnh, Nhà văn Việt Nam hiện đại – Chân dung và phong cách)

c) Việc đến tai em bé con nhà thợ cày, em liền bảo cha:

– Chả mấy khi được lộc vua ban, cha cứ thưa với làng giết thịt hai con trâu và đồ hai thúng gạo nếp để mọi người ăn một bữa cho sướng miệng. Còn một con trâu và một thúng gạo, ta sẽ xin làng làm phí tổn cho cha con ta trẩy kinh lo liệu việc đó.

(Em bé thông minh)

d) Một thời đại vừa chẵn mười năm.

Trong mười năm ấy, thơ mới đã tranh đấu gắt gao với thơ cũ, một bên giành quyền sống, một bên giữ quyền sống. Trong sự thắng lợi ấy, cũng có công những người tả xung hữu đột nơi chiến trường, nhưng trước hết là công những nhà thơ mới.

(Hoài Thanh – Hoài Chân, Một thời đại trong thi ca)

Trả lời:

Những cụm từ in đậm trên được đặt ở đầu câu vì:

a. Nhấn mạnh sự bất cần của Chí Phèo

b. Tạo sự liên kết với câu trước

c. Tạo sự liên kết với câu trước

d. Tạo sự liên kết giữa các câu trong đoạn

Câu 3: Phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong những câu in đậm dưới đây:

a) Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Lom khom dưới núi, tiều vài chú,

Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.

Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc.

Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.

Dừng chân đứng lại trời, non, nước,

Một mảnh tình riêng ta với ta.

(Bà Huyện Thanh Quan, Qua Đèo Ngang)

b)  Rất đẹp hình anh lúc nắng chiều

Bóng dài trên đỉnh dốc cheo leo

Núi không đè nổi vai vươn tới

Lá nguỵ trang reo với gió đèo…

(Tố Hữu, Ta đi tới)

Trả lời:

Phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ:

a. Đảo ngữ, nhấn mạnh được sự heo hút của cảnh vật và tâm trạng của Bà huyện Thanh Quan

b. Nhấn mạnh, tạo ấn tượng về vẻ đẹp của anh bộ đội Cụ Hồ

Câu 4: Các câu (a) và (b) sau đây có gì khác nhau? Chọn câu thích hợp điền vào chỗ trống trong đoạn văn bên dưới.

a) Tôi thấy một anh Bọ Ngựa trịnh trọng tiến vào.

b) Tôi thấy trịnh trọng một anh Bọ Ngựa tiến vào.

Trả lời:

– Sự khác nhau giữa câu (a) và câu (b):

+ Câu (a) tường thuật sự việc, nhấn mạnh đối tượng là Bọ ngựa

+Câu (b) nhấn mạnh phong thái, thái độ “trịnh trọng” đầy trịch thượng của Bọ ngựa

– Điền vào chỗ trống: câu (b)

Câu 5: Liệt kê các khả năng sắp xếp trật tự từ của bộ phận in đậm trong đoạn văn sau. Đối chiếu đoạn kết với dàn ý của bài văn và cho biết vì sao tác giả lựa chọn trật tự từ như ở đây.

Cây tre Việt Nam! Cây tre xanh, nhũn nhặn, ngay thẳng, thuỷ chung, can đảm. Cây tre mang những đức tính của người hiền là tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam.

(Thép Mới, Cây tre Việt Nam)

Trả lời:

– Các khả năng sắp xếp trật tự từ trong bộ phận câu in đậm:

+ Cây tre nhũn nhặn, xanh, ngay thẳng, thủy chung, can đảm

+Cây tre nhũn nhặn, ngay thẳng, xanh, thủy chung, can đảm

+ Cây tre can đảm, xanh, ngay thẳng, thủy chung, nhũn nhặn

…

– Tác giả sắp xếp theo trình tự: xanh, nhũn nhặn, ngay thẳng, thủy chung, can đảm là vì:

+ Phản ánh những phẩm chất cao quý của cây tre theo đúng trình tự được miêu tả trong bài văn.

+ Đi từ phẩm chất bên ngoài, hình thức dễ thấy vào phẩm chất bên trong.

Câu 6: Viết một đoạn văn ngắn về một trong các đề tài sau đây:

a) Lợi ích của đi bộ đối với sức khỏe.

b) Lợi ích của đi bộ với việc mở rộng hiểu biết thực tế.

Giải thích cách sắp xếp trật tự từ ở một câu trong đoạn văn đã viết.

Trả lời:

b. Lợi ích của đi bộ đối với việc mở rộng hiểu biết thực tế

Mở rộng hiểu biết thực tế chính là một trong những lợi ích lớn nhất của việc đi bộ. Khi đi bộ, ta được tự do dừng chân bất cứ nơi nào ta muốn khám phá, không bỏ lỡ những điều thú vị như khi đi xe máy, ô tô. Ta có thể đi chậm rãi để ngắm nhìn, khám phá những điều hay ho ta bắt gặp. Đi bộ chính là một cách để chúng ta có thêm nhiều kiến thức thực tế.

– Đảo ngữ ở câu “Mở rộng hiểu biết thực tế chính là một trong những lợi ích lớn nhất của việc đi bộ” nhằm nhấn mạnh lợi ích của việc đi bộ.

2. SOẠN VĂN LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU (LUYỆN TẬP) CHI TIẾT

3. SOẠN VĂN LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU (LUYỆN TẬP) HAY NHẤT