Soạn văn: Viết bài tập làm văn số 2 – Văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (làm tại lớp)
Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 8, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.
Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Viết bài tập làm văn số 2 – Văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (làm tại lớp)”.
Nội dung chính
1. SOẠN VĂN VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 2 – VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM (LÀM TẠI LỚP)
Đề 1:
Hãy kể về một kỉ niệm đáng nhớ với con vật nuôi mà em yêu thích
I. Dàn ý
Mở bài: Giới thiệu về con vật nuôi đó và kỉ niệm về nó
Thân bài:
– Miêu tả ngoại tình, tính cách của con vật.
– Kể về kỉ niệm đáng nhớ giữa em và nó,
– Qua sự việc ấy, tình cảm giữa em và nó như thế nào.
Kết bài: Ý nghĩa của kỉ niệm ấy và hình ảnh vật nuôi ấy trong em.
II. Bài văn mẫu
Thúy Lan từ từ mở mắt, em giật bắn mình: tại sao em không nằm ngủ với mẹ trên giường đệm như mọi khi? Tại sao em nằm cuộn tròn trên chiếc thảm chùi chân ngay lối đi xuống bếp?
Nàng mở to mắt: Trời ơi! Em không còn là Thúy Lan nữa, em đã hóa thành con mèo đen! Ác hại thay em lại là con mèo Mun sống ngay trong gia đình em!
Những điều Thúy Lan quan sát được:
Khung cảnh gia đình quen thuộc như xưa nhưng tất cả đồ đạc đều to lớn so với tầm vóc thân mèo của Thúy Lan. Em phải nhảy lên ghế vẫn ngồi học, ô kéo bàn học quá nặng em không sao mở ra được, nàng không giở được sách với hai bàn chân mèo khờ dại…
Vẫn cha em ngồi đọc sách báo, vẫn mẹ em thu dọn những việc lặt vặt, vẫn em em Thúy Vân hay vuốt ve con mèo Mun như em. Em giật mình khi thấy chị bếp là người hay đập con mèo Mun vì tội ăn vụng và làm đổ thức ăn. Em hoảng hốt khi thấy con chuột nhắt quá to đang chạy trốn em…
Cảm tưởng của Thúy Lan:
Dần dần em bớt sợ nhưng buồn tủi đến chảy nước mắt. Đau khổ nhất em không nói được tiếng người để trò chuyện với người thân, nhất là với Thúy Vân. Đến bữa cơm, em nghẹn ngào ăn không được, Thúy Vân vuốt ve rồi bế em vào lòng nói với cả nhà: “Ba má à! Con Mun nó ốm hay sao ấy, hôm nay nó không ăn cơm!”. Em đau xót cam phận…
Thế mới biết được làm người là sung sướng, dù phải nghèo khổ, làm vụng vất vả để sinh sống, Thúy Lan tự ăn năn hối lỗi khi nhớ đến lúc tức giận đến hỗn hào với cha mẹ mỗi khi có điều không như ý trong gia đình. Thúy Lan còn thấy yêu thương súc vật hơn bao giờ hết vì biết đâu những con vật ấy lại không như mình…
Đang miên man nghĩ ngợi, Thúy Lan chợt thấy con Tô – Tô chạy vào phòng. Em sợ quá, chạy trốn. Con chó liền đuổi theo làm em đập đầu vào chân bàn thì té ra là một giấc ngủ mê! Thúy Lan choàng tỉnh dậy và thuật lại cho mọi người trong gia đình nghe.
Đề 2:
Kể một lần em mắc khuyết điểm khiến thầy (cô) giáo buồn
I. Dàn ý
Mở bài: Giới thiệu về người thầy đó và khuyết điểm mà em mắc phải
Thân bài:
– Kể về hoàn cảnh, lí do vì sao em mắc khuyết điểm
– Khuyết điểm đó gây ra hậu quả gì?
– Tâm trạng của thầy (cô) khi đó như thế nào?
– Tâm trạng và suy nghĩ của em khi mắc khuyết điểm như thế nào?
Kết bài: Bài học kinh nghiệm em rút ra là gì?
II. Bài văn mẫu
Trong cuộc đời mỗi chúng ta ai cũng từng mắc những sai lầm, khuyết điểm, những sai lầm đó giúp chúng ta nhận ra điểm yếu của bản thân để sửa chữa và trưởng thành hơn. Tôi cũng từng mắc rất nhiều lỗi lầm, nhưng lần khiến tôi chẳng thể nào quên đó là lần mắc lỗi với cô giáo chủ nhiệm – cô Thu.
Tôi còn nhớ ấy là khi tôi học lớp 5, trong lớp tôi là đứa học giỏi, lại năng nổ trong mọi hoạt động của trường lớp nên rất được thầy cô và bạn bè yêu quý. Học lớp 5, kì thi mà chúng tôi quan tâm nhiều nhất chính là kì thi học sinh giỏi. Tôi được cô Thu chọn mặt gửi vàng giao nhiệm vụ đi thi học sinh giỏi. Khỏi phải nói tôi đã hãnh diện và tự hào biết nhường nào. Và tôi cũng biết rằng, ngoài tôi chẳng có ai đủ năng lực để dự kì thi này. Lúc ấy tôi quả là một con bé tự mãn, luôn nghĩ mình giỏi giang và coi thường những bạn xung quanh. Cô Thu nhiệt tình ôn luyện cho tôi, tôi cũng cố gắng hết sức ôn thi theo sự chỉ dẫn của cô.
Hai ngày trước khi thi tôi tự cho phép bản thân nghỉ ngơi để đến ngày thi có một tinh thần thoải mái nhất. Tôi vô cùng tự tin vào những gì mình đã học. Ngày thi đến ai cũng hoan hỉ chúc tôi thành công, đạt được giải cao. Tôi hoàn thành xuất sắc bài thi môn Văn, nhưng đến môn Toán lại là một sự thất bại thảm hại. Bài toán cao điểm nhất tôi không làm được, vì tôi đã tự ý bỏ qua phần đó, vì cho rằng nó quá đơn giản để đưa vào kì thi học sinh giỏi. Tôi mất tinh thần ngay từ lúc ấy, bỗng mọi kiến thức trong đầu tôi bay biến hết cả, tôi không thể nhớ được gì nữa. Dù cố gắng hết sức tôi cũng không thể lấy lại được sự bình tĩnh. Và lúc ấy tôi biết rằng mình sẽ không nhận được bất kì giải gì ở cuộc thi này. Mọi mong muốn, kì vọng của mọi người hay chính bản thân tôi đều tan thành mây khói.
Tôi bước ra khỏi phòng thi với khuôn mặt ủ rũ, tôi chẳng muốn gặp ai, chỉ muốn trốn tránh tất cả nhất là cô Thu người đã tận tình chỉ bảo tôi. Tôi vẫn còn nhớ như in lời cô dặn: “Dù bất cứ dạng bài nào, dù khó hay dễ con cũng phải ôn thật kĩ, đừng chủ quan bỏ qua bài nào con nhé”, cô nhắc đi nhắc lại điều ấy không biết bao nhiều lần. Ấy vậy mà, chỉ vì tính chủ quan, chỉ vì sự kiêu căng, tự nghĩ bản thân mình giỏi giang đã khiến mọi hi vọng của cô tan vỡ. Tôi biết phải đối diện với cô ra sao, nói với cô thế nào về kết quả thi đáng thất vọng lần này.
Những ngày sau đó tôi luôn tìm cách tránh mặt cô, tôi sợ phải đối diện, phải giải thích với cô, tôi sợ nhìn ánh mắt buồn rầu của cô. Nhưng không thể tránh mãi, hôm ấy, khi tan học cô đã gọi tôi lại ở lại lớp. Đó là buổi nói chuyện mà mãi về sau này tôi không bao giờ quên những lời cô nói, những lời cô dạy bảo:
– Hôm qua, cô đã nhận được kết quả thi học sinh giỏi, môn văn con làm rất tốt được 9 điểm, nhưng môn Toán lại tệ quá. Cô biết kì thi lần này của con không tốt ngay từ khi con ra khỏi phòng thi. Nhưng con có thể cho cô biết vì sao, môn Toán lại tệ vậy không? Cô biết sức học của con thế nào, cô tin con có thể làm tốt. Vậy mà…
– Con thưa cô, con chủ quan đã không ôn một phần cô ạ… Con … con… thực sự xin lỗi cô. Con rất giận bản thân mình. Giận vì bản thân chủ quan, đã làm cô và mọi người thất vọng,…
Tôi nức nở, xin lỗi cô, nói được những điều đó lòng tôi cảm thấy nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Nghe những lời tôi nói, cô nhẹ nhàng vỗ vai, ôm tôi vào lòng mà nói:
– Con gái bé bỏng của cô hãy nín đi. Mỗi chúng ta ai cũng từng sai lầm, ai cũng từng vấp ngã. Điều quan trọng nhất là bản thân tự nhận thấy lỗi lầm và sửa đổi nó. Cô hi vọng đây sẽ là bài học khiến con nhớ mãi, để sau này dù bất cứ việc gì, dù lớn hay nhỏ cũng cần phải cẩn trọng, tỉ mỉ, đừng chủ quan lơ đãng. Vì chỉ cần một phút chủ quan, hậu quả con sẽ chẳng thể nào ngờ tới.
Tôi chăm chú lắng nghe như nuốt từng lời cô nói. Đó là lần đầu tiên tôi hiểu ra rằng chỉ vì một phút sơ suất, chủ quan của bản thân lại làm ảnh hưởng đến nhiều người như vậy. Sự việc đã xảy ra từ lâu nhưng nó sẽ là bài học để đời cho tôi: trong bất cứ việc gì cũng không được chủ quan, phải cẩn trọng, tỉ mỉ, nỗ lực, cố gắng không ngừng.
Đề 3:
Kể về một việc em khiến cho bố mẹ vui lòng
I. Dàn ý
Mở bài: Giới thiệu về sự việc em khiến bố me vui lòng
Thân bài:
– Hoàn cảnh diễn ra sự việc
– Diễn biến sự việc
– Ý nghĩa của sự việc đó với em và với bố mẹ
Kết bài: Cảm nghĩ của em khi làm được việc khiến bố mẹ vui lòng.
II. Bài văn mẫu
Có một lần, tôi đã làm một việc khiến ba mẹ rất vui lòng. Cảm giác làm được việc tốt nên trong lòng thấy vui lắm, vì lúc ấy tôi mới học lớp bốn thôi.
Hôm đó, một ngày chủ nhật, ánh nắng mặt trời trải khắp không gian chiếu lên những giọt sương còn đọng trên lá cỏ làm nó lung linh như những viên pha lê. Một ngày được nghỉ ngơi thư giãn sau một tuần học tập và làm việc vất vả của mọi người. “Một ngày rảnh rỗi mà không đi chơi thì thật là lãng phí thời gian”, chỉ nghĩ thôi tôi thấy lâng lâng trong người. Tôi vừa đi ra phòng khách vừa hát “Một ngày mới nắng lên, ta đưa tay chào đón…là…la…lá…lá…la..” thì thấy ba mẹ lăng xăng làm chuyện gì đó, tôi tò mò hỏi “Ba mẹ đang làm gì vậy ạ?” “À! Ba mẹ chuẩn bị đi thăm bạn cũ, đã lâu rồi không còn gặp con à” ba tôi đáp. Mẹ nói với thêm vào “Hôm nay con trông nhà và giúp ba mẹ làm việc nhà nhé! Chiều ba mẹ về có quà cho con”. Nghe mẹ nói xong tôi cảm thấy cụt hứng, những dự định được đi chơi tan biến, chưa làm việc gì mà cảm thấy mệt mỏi. Trước giờ tôi có động tay, động chân vào mấy việc này đâu, có thời gian rảnh là đi chơi với đám bạn nên mệt mỏi là phải rồi.
Ba mẹ tôi vừa ra khỏi nhà thì lũ bạn tôi chạy ùa vào “Linh ơi! Đi thôi!”, một đứa trong bọn la lên, tôi ngạc nhiên hỏi “Đi đâu?” “Mày không nhớ hôm nay là ngày gì à?” Ngân hỏi lại, nó nhìn cái mặt ngơ ngác của tôi và nói tiếp “Hôm nay là ngày sinh nhật Minh Thư lớp mình đấy” Tôi chợt nhớ ra và nói “Chút xíu nữa là quên mất, cảm ơn các bạn nha”. Tôi mời các bạn vào nhà và nói “Chờ tao một chút, đi thay quần áo”. Bước vào trong nhìn thấy nhà còn bề bộn, dơ bẩn tôi chợt nhớ lời mẹ dặn lúc nãy tôi nghĩ bụng “Chết rồi nhà cửa như thế này làm sao mà đi được, với lại buổi tiệc cũng sắp bắt đầu rồi”. Tôi đắn đo cân nhắc có nên đi hay không, nếu đi thì tất cả việc nhà mẹ giao mình không làm chắc mẹ buồn lắm và mẹ phải bắt tay vào dọn dẹp thì càng vất vả. Còn nếu tôi không đi sinh nhật thì Minh Thư sẽ giận và không chơi với tôi nữa, sinh nhật nó bốn năm mới tổ chức một lần vì nó sinh vào ngày 29/2. Tôi phải làm sao đây…? Một đứa ham chơi như tôi đây mà bỏ lỡ một cuộc vui như vầy thì thật là đáng tiếc. Suy nghĩ một hồi lâu, tôi quyết định ở nhà dọn dẹp nhà cửa. Chạy ra cửa nói với đám bạn là tôi không đi được và gửi lời xin lỗi đến Minh Thư. Có thể nó giận và không chơi với tôi thì cũng một thời gian ngắn thôi, thế nào rồi cũng quay lại, tính Thư trước giờ là như vậy.
Tôi bắt tay vào công việc. Bắt đầu là phòng ngủ, sắp xếp lại mền, gối cho ngay ngắn, quét dọn phòng sạch sẽ, kéo rèm lên cho nắng sớm vào phòng. Tiếp đến phòng khách phải quét bụi trên tủ, bàn, rửa bộ ấm chén uống trà của ba và lau sạch nền gạch. Bước xuống bếp thấy chén đủa ăn sáng còn ngổn ngang trên bàn, một thau đồ mẹ giặt chưa phơi, trên bếp còn bề bộn xoong nồi, tôi hít một hơi dài và bắt tay vào việc. Trước giờ tôi chưa làm việc này nhưng vừa làm vừa nhớ lại lời mẹ dạy, miệng ngân nga câu hát mà công việc đã xong lúc nào không hay. Lần đầu tiên trong đời tôi thấy mồ hôi của mình chảy như suối vậy, cảm giác mệt mỏi xen lẫn niềm vui. Thành quả lao động của một cô bé luôn lười biếng, ỉ lại ba mẹ, nhiều lúc ba mẹ nói lắm mới giúp, bây giờ làm việc một cách tự giác và hoàn thành rất tốt công việc được giao, trong lòng thấy vui sướng làm sao! Hạnh phúc biết bao! Thật sung sướng khi mình đã chiến thắng bản thân để vượt lên chính mình.
Khỏi phải nói, chiều đó ba mẹ về, vừa bước vào nhà đã vui cười ba khen “Con gái của ba rất ngoan, biết nghe lời ba mẹ, cảm ơn con rất nhiều”. Tôi bẽn lẽn “Dạ con đã lớn rồi phải không mẹ”. Mẹ nói “Con mẹ đã lớn rồi, quà của con đây này” vừa nói mẹ vừa lấy trong túi ra một con gấu bông xinh xinh tặng cho tôi “Cảm ơn ba mẹ, con thích lắm”. Mẹ làm cơm chiều thật ngon để đãi tôi vì thành quả lao động của một ngày “làm việc”.
Sau ngày hôm đó tôi suy nghĩ nhiều về bản thân “Mình có thể làm được nhiều việc hơn thế nữa, tuổi nhỏ làm việc nhỏ tùy theo sức của mình”. Hoàn thành một việc tốt làm cho ba mẹ vừa lòng và mình cũng cảm thấy hạnh phúc nhân lên gấp bội. Về sau tôi làm được nhiều việc hơn, cố gắng giúp đỡ ba mẹ bớt cực nhọc sau những ngày làm việc vất vả. Hôm nay tôi chia sẻ cho các bạn một mốc son trong đời và là một kỉ niệm đẹp làm tôi nhớ mãi.
Đề 4:
Nếu là người chứng kiến cảnh lão Hạc kể chuyện bán chó với ông giáo thì em sẽ ghi lại câu chuyện đó như thế nào?
I. Dàn ý
Mở bài: Giới thiệu khái quát nội dung câu chuyện bán chó được nghe.
Thân bài:
– Giới thiệu hoàn cảnh lão Hạc
– Kể lại diễn biến câu chuyện được nghe:
+ Nét mặt của lão Hạc
+ Nỗi day dứt ân hận của lão Hạc trước thái độ trách móc của con chó mà lão cảm nhận được.
+ Việc lão nhờ ông giáo giữ hộ tiền để lo liệu khi lão chết, tránh làm phiền hàng xóm.
+ Thái độ và ý kiến của ông giáo:
– Suy nghĩ của bản thân: Về số phận, tính cách và con người Lão Hạc…
Kết bài: Khái quát lại cảm xúc khi được chứng kiến cuộc trò chuyện.
II. Bài văn mẫu
Trời đã thủng buổi, mặt trời chói chang len qua những bóng lá rọi xuống khung cửa nan nhà. Tôi đang lụi cụi nấu ăn dưới bếp, than khói lửa hồng bốc lên dưới cái nắng ban trưa thật khiến người ta dễ bực mình. Ông nhà đang ngồi đọc mấy quyển văn của trò ông ấy, rồi cứ luôn tay phe phẩy cái quạt mo. Cơm nước đã xong đấy, toan dọn mâm lên ăn, thì bỗng nhiên, lão Hạc bước từ cửa vào. Lão hạc là hàng xóm của nhà tôi, nhà lão nghèo lắm, vợ mất, con trai vì không lấy được vợ nên bỏ đi làm ăn, để mình thân già lão ở nhà. Lão với ông nhà tôi thân nhau lắm, tuy tuổi tác chênh lệch, nhưng hai người cứ trò chuyện thì lại rôm rả, như hai người bạn tri kỉ với nhau vậy.
Lão Hạc cứ chệnh choạng , mặt cúi gắm xuống, lưỡng lự trước cửa một lúc rồi bước vào nhà. Ông nhà tôi kêu lên: Cụ đến chơi ạ” Lão Hạc không đáp lại. Lão đi từ từ, chậm rãi vào gian chính. Bực mình thật, đúng lúc người ta ăn cơm thì lại mò đến- Tôi tự nhủ một cách trách móc lão Hạc. Lạ thật! Lão ngồi phịch xuống tấm phản, không nói không rằng, cứ cúi gằm cái mặt xuống. Chồng tôi cũng thấy lạ lắm, nhưng cũng giữ phép lịch sự, rót chén nước chè mời lão. Lão Hạc đưa hai bàn tay run run đỡ lấy chén trà chồng tôi đưa, đưa lên môi nhấp nhẹ rồi lại đặt xuống. Đến giờ lão vẫn chưa mở lời. Rồi cái vẻ yên lặng ấy cứ diễn ra một lúc, chồng tôi nhìn lão một cách kì lạ, không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Cuối cùng thì, có lẽ là lão đã sẵn sàng để nói chuyện- lão ngẩng khuôn mặt lão lên, khuôn mặt nhăn nheo, rám nắng, dưới khóe mắt vẫn thâm quầng- và mở chuyện:
– Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!
– Cụ bán nó rồi?- chồng tôi đáp một cách ngạc nhiên
– Bán rồi! Họ vừa bắt nó xong.
Lão kể với giọng khàn khàn, khiến tôi nghe chữ được chữ không. Lão mỉm cười. Nhưng lão cười lạ lắm, miệng lão cười nhưng mà môi cứ giật giật, cả người lão run lên. Lão cười mà như mếu vậy. Có lẽ tâm trạng lão không vui như lão cố tỏ ra cho chồng tôi thấy- và chồng tôi cũng nhận ra điều đó. Ông hỏi:
– Thế nó cho bắt à!
Vẻ mặt lão thoáng thay đổi, mắt lão nhắm nghiền lại, khuôn miệng cười lúc nãy đã biến mất. Rồi từ hai khóe mắt chảy ra giọt nước mắt, nó chảy dài trên khuôn mặt xương xương của lão. Những nếp nhăn trên khuôn mặt lão co lại, lão khóc mỗi lúc một nhiều, hàng nước mắt cứ tuôn mãi. Tôi ngạc nhiên, từ xưa đến nay lão có bao giờ thế đâu. Mà lão Hạc đã già, có lẽ lên chức ông chức cụ rồi, vậy mà lão lại hu hu khóc chẳng khác gì một đứa con nít. Mặt ông nhà tôi cũng biến dạng theo.
Lão Hạc kể lại chuyện bán chó mà tiếng khóc cứ ngân dài theo từng lời nói, trông đến là tội nghiệp.
– Khốn nạn… Ông giáo ơi! – Lão òa lên- Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm, nó ăn ngon lành, bởi vì tôi cho nó toàn món ngon, bữa cuối cùng của nó mà. Thế rồi, lúc nó đang hoan hỉ, thì bỗng thằng Mục với thằng Xiên nấp ngay sau nó nhảy ra, tóm gọn nó. Cu cậu trông béo tốt thế mà lại nhát, thế nên chẳng bao lâu nó đã bị trói gọn cả bốn cẳng lại rồi. Bấy giờ cu cậu mới biết cu cậu chết. Mà cái giống nó khôn lắm! Nó nhìn tôi in như nó trách tôi. Nhìn ánh mắt nó, chắc nó đang thầm bảo rằng: “ A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão thế mà lão lại đối xử với tôi như thế à? Tôi già từng này tuổi đầu rồi mà lại phải lừa một con chó ông giáo ạ.
Nói đến đây, lão Hạc tự đấm thùm thụp vào ngực mình, bởi vì có lẽ lão sẽ không bao giờ có thể tự tha thứ cho mình được. Lão cứ rên rỉ, trách móc mình mãi, kèm theo là những cái cào xé, lão đang dằn vặt nỗi lòng của mình, đến nỗi mà chồng tôi phải ngăn lão lại thì lão mới dừng. Ông an ủi lão Hạc
– Thôi cụ ạ! Nó không hiểu gì đâu! Mà chó nào nuôi mà chẳng để giết thịt! Ta bán nó đi chính là hóa kiếp cho nó đấy.
Nghe xong câu này của chồng tôi, lão Hạc ngẩng mặt lên trời, lão vẫn khóc, nhưng lão vừa khóc vừa cười, giọng cười chua chát và cay đắng. Lão nhắm nghiền mắt lại cố ngăn cho dòng nước mắt không tuôn nữa, rồi bảo rằng lão mong là con chó sẽ thành kiếp người, như lão chẳng hạn. Tôi để ý thấy chồng tôi cũng đau buồn theo lão, nước mắt đã rơi, nhưng ông không muốn lão Hạc càng thêm buồn nên cố nẹn lại, và nghiến răng để không òa khóc theo lão. Ông nắm lấy đôi vai gầy gọc của lão Hạc an ủi lão. Cái cảnh tượng thật não nề.
2. SOẠN VĂN LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ CHI TIẾT
3. SOẠN VĂN LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ HAY NHẤT
Soạn văn: Viết bài tập làm văn số 2 - Văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (làm tại lớp) (chi tiết)
Đề bài học sinh xem bên trên.
Lời giải
Đề 1
Hãy kể về một kỉ niệm đáng nhớ của em đối với một con vật nuôi mà em yêu thích.
Gợi ý dàn bài:
- Mở bài: Giới thiệu con vật nuôi của em.
- Thân bài
– Tả về hình dáng của con vật nuôi đó
+ Tả bao quát hình dáng bên ngoài của con vật: bộ lông, màu da, vóc dáng
+ Tả từng bộ phận: đầu, tai, mắt, thân hình, chân, đuôi
+ Tả sơ lược về thói quen sinh hoạt, sở thích của con vật nuôi đó.
+ Nói về môi trường sống của con vật nuôi đó
– Kỉ niệm đáng nhớ với con vật nuôi: Vật nuôi lập kì tích đuổi trộm, trông nhà.
- Kết bài: Cảm nghĩ và lời hứa với vật nuôi.
Đề 2
Kể về một lần em mắc khuyết điểm khiến thầy, cô giáo buồn.
Gợi ý dàn bài
- Mở bài: Giới thiệu vấn đề
- Thân bài
– Hoàn cảnh, thời gian mắc lỗi
– Kể lại sự việc mình mắc lỗi, ví dụ:
+ Quay cóp trong giờ
+ Không làm bài tập
+ Nói dối
+ ….
– Nguyên nhân nào đã khiến em mắc lỗi đó.
– Hậu quả để lại là gì?
– Cảm xúc, suy nghĩ của em.
- Kết bài: Bài học rút ra cho bản thân sau lần ấy.
Đề 3
Kể về một việc em đã làm khiến bố mẹ rất vui lòng.
Gợi ý dàn bài
- Mở bài: Giới thiệu vấn đề
- Thân bài:
– Hoàn cảnh, địa điểm em đã giúp đỡ người khác.
– Kể lại diễn biến lần giúp đỡ đó, ví dụ:
+ Giúp đỡ bà cụ qua đường.
+ Giúp đỡ em bé lạc đường.
+ Giúp đỡ chép bài cho bạn khi bạn bị ốm.
+ ….
– Kết quả nhận được sau lần giúp đỡ đó
+ Với người được giúp đỡ họ tỏ thái độ thế nào: biết ơn, trân trọng,…
+ Với bản thân em sau khi giúp đỡ người khác thấy thế nào: hạnh phúc, vui vẻ,…
- Kết bài: Tổng kết vấn đề: Ý nghĩa của việc giúp đỡ những người xung quanh.
Đề 4
Nếu là người được chứng kiến cảnh lão Hạc kể chuyện bán chó với ông giáo trong truyện ngắn của Nam Cao thì em sẽ ghi lại câu chuyện đó như thế nào?
Gợi ý dàn bài:
- Mở bài: Dẫn dắt hoàn cảnh việc chứng kiến câu chuyện của lão Hạc kể lúc bán chó.
- Thân bài:
– Nêu các sự việc chính theo trật tự truyện kể
+ Vừa gặp lão Hạc đã nói “bán rồi”
+ Lão cười như mếu và đôi mắt ầng ậng nước
+ Lão bắt đầu khóc hu hu như đứa trẻ, cái miệng móm mém của lão cứ méo xệch đi.
+ Lão tự dằn vặt bản thân bằng này tuổi còn nhẫn tâm lừa một con chó, lão ân hận, dằn vặt
– Cảm xúc và suy nghĩ về nhân vật lão Hạc.
- Kết bài: Từ hoàn cảnh của lão Hạc, bản thân em ( sự hóa thân vào người kể chuyện) em có suy nghĩ gì về thân phận người nông dân trong xã hội cũ trước cách mạng tháng Tám.
Đề bài: Cho sự việc và nhân vật sau đây: Sau khi bán chó, lão Hạc sang báo cho ông giáo biết.
Em hãy đóng vai ông giáo, kể lại giây phút lão Hạc sang báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.
Bài tham khảo
Tôi đang ngồi một mình buồn thì thấy bóng lão Hạc lững thững vào cổng. Mừng vì tưởng có bạn trò chuyện thì lão lại xuất hiện với khuôn mặt ủ ê quá chừng
Tôi chưa kịp hỏi ra làm sao, tiếng lão đã nặng nề:
– Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ – Lão thiểu não nói.
– Cụ bán rồi? – Tôi hơi ngạc nhiên.
Lão nói mà cứ như chực khóc. Tiếng lão như mếu. Đôi mắt lão ầng ậc, long lanh như nước, nước mắt cứ như chỉ muốn trào ra, khó mà kìm được, thấy lão như vậy nên tôi cũng buồn. Thương lão lắm, lão Hạc ơi!
Tôi hỏi tiếp:
– Thế nó cho bắt à?
Lúc này thì lão khóc thật. Cái đầu lão ngoẹo hẳn xuống cứ như người bị phải gió. Mặt lão nhăn nhó, rúm ró lại, những nếp nhăn dài, liên tiếp trông như những vết nứt nẻ trên mặt đất mùa hanh. Hai hàng nước mắt thế là cứ trào ra, ròng ròng hai bên má, tưởng như không ngăn lại được. Cái mồm lão mếu máo, lão khóc hu hu như con nít. Lần đầu thấy cảnh một người đã già mà lại khóc như thế, lòng tôi xúc động, thương xót vô cùng. Chắc trong lòng lão cũng đang đau lắm.
Rồi lão kể chuyện, con Vàng nghe tiếng lão gọi, chạy về ăn cơm như thế nào rồi sau đó thằng Mục, thằng Xiên xông vào bắt trói bất ngờ cậu Vàng ra sao. Lão đau xót, còn con chó Vàng cứ kêu ư ử và nhìn lão như trách lão đã lừa nó. Nó cũng không ngờ lão Hạc có thể lừa nó. Nhìn lão Hạc, nghe lão kể, tôi thấy rõ lão dằn vặt, đau đớn và tự trách mình như thế nào. Tôi đã lựa lời an ủi lão. Tôi thương lão vô cùng. Lão Hạc ơi, sao cái thân lão khổ đến thế.
Soạn văn: Viết bài tập làm văn số 2 - Văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (làm tại lớp) (hay nhất)
Đề bài học sinh xem bên trên.
Lời giải
Đề 1:
Hãy kể về một kỉ niệm đáng nhớ đối với con vật nuôi mà em yêu thích.
I. Dàn ý
Mở bài: giới thiệu về kỉ niệm đáng nhớ với con vật nuôi mà em yêu thích ( con mèo, con chó…). Giới thiệu về nguồn gốc của con vật nuôi đó (được tặng hay do ba mẹ mua về)
Thân bài
– Tả về hình dáng của con vật nuôi đó
+ Tả bao quát hình dáng bên ngoài của con vật: bộ lông, màu da, vóc dáng
+ Tả từng bộ phận: đầu, tai, mắt, thân hình, chân, đuôi
+ Tả sơ lược về thói quen sinh hoạt, sở thích của con vật nuôi đó.
+ Nói về môi trường sống của con vật nuôi đó
– Kỉ niệm đáng nhớ với con vật nuôi:
+ Đưa vật nuôi đi dạo và bị lạc mất vật nuôi nhưng cả hai đều tìm thấy nhau sau đó.
+ Vật nuôi do một lần bị mắng khi làm đổ vỡ đồ trong nhà, nó bỏ đi, sau đó trở về.
+ Vật nuôi lập kì tích đuổi trộm, trông nhà.
Kết bài:
Nêu cảm nghĩ và tình cảm dành cho con vật nuôi đó. Hứa chăm sóc vật nuôi chu đáo.
II. Bài văn mẫu
Bun là một chú mèo rất dễ thương. Chả là năm lớp 4, do đạt thành tích cao trong học tập nên bố mẹ đã mua tặng cho tôi một chú mèo xám vằn, loại vật mà tôi yêu thích. Lúc mới về chú rất nhút nhát, chỉ biết nằm ở góc tường thu lu người và buồn. Đến bửa chú chỉ ăn vài miếng rồi tiếp tục hành trình ngủ đông của mình. Được một thời gian khi đã thích nghi với môi trường xa lạ Chú lại trở thành một chú hề cho cả nhà. Lắm lúc Chú đẩy banh, rồi lấy mũi đẩy viên bi vờn qua vờn lại. Tuy hơi hề nhưng Bun biết suy nghĩ lắm! Tôi và Chú là hiểu nhau nhất. Mỗi khi học bài Chú đều quanh quẩn bên tôi, lúc thì trèo lên bàn đẩy đẩy cây viết, lúc thì cuộn tròn mình ngủ sát bên đùi tôi. Ôi, Bun thật đáng yêu làm sao! Lắm lúc tôi ngồi ngắm Bun và thấy Chú có một vẽ đẹp riêng. Bộ lông chú óng mượt xám xám lại xen vào vài cái vằn đen. Hai cái tai vểnh lên lâu lâu lại cọ quậy như chú ý lắng nghe gì đó.
Cặp mắt tròn long lanh nổi bật là hai con ngươi đen nhánh hiện ra. Cái mủi hồng hồng lúc nào cũng ươn ước đánh mùi rất tài. Chân của Chú thì thoăn thoắt mỗi khi có báo động ở đâu chú đều khẩn cấp lao tới liền nhưng chẳng bao giờ nghe tiếng động cả bởi lớp chân có những đệm thịt rất êm và mịn. Tính tình của chú lại càng đáng mến hơn. Mỗi lần tôi vui chú chú chạy nhãy với tôi. Chú trèo lên cây lại nhảy xuống, chạy xung quanh thỉnh thoảng lại cào tôi một cái nhẹ, lúc thì cắn quần rồi chạy y hệt sợ tôi rượt. Những lúc âu yếm, chú nằm gọn trong lòng tôi đòi tôi vuốt ve bộ lông từ khóe mắt xuống tai.
Những lúc tôi buồn hay bị bệnh nhìn vẽ mặt tôi dường như Bun hiểu. Nó như muốn chia buồn với tôi. Nó nằm xuống cạnh tôi lặng im, chẳng đùa giởn như mọi hôm nữa. Tôi mỉm cười nói khẽ: “Chị không giận em đâu mèo cưng ơi!”. Nhưng cu cậu vẫn chẳng vui mà còn lại làm nũng nữa cơ. Đúng thiệt là con mèo lắm trò! Suốt thời gian đó Bun là một người bạn thân của tôi lúc vui cũng như lúc buồn. Phải nói là người bạn tri kỉ của tôi thời học cấp I. Từ khi hoàn thành chương trình cấp I phải di cư vào trường nội trú thân yêu tôi phải xa Bun. Trước hôm đi tôi cùng cả nhà và mèo Bun nữa, cùng nhau quây quần bên mâm cơm ấm cúng.
Mọi người nói cười vui vẽ còn tôi thì gắp cho mèo Bun những thứ ngon. Hôm sau, khi chia tay, mọi người. Đây là giờ cao điểm sao ngăn được những giọt lệ rơi. Tôi khóc, mẹ tôi cũng khóc và rồi tôi phải đi, nhưng kìa mèo Bun và nũng nịu như không muốn cho đi. Lúc này tôi khóc càng to và chạy thật nhanh lên xe mặc cho mèo Bun ngơ ngác đứng nhìn rồi buông một tiếng “meo”.
Thời gian qua, tôi cứ ngóng từng ngày để được về với gia đình và mèo Bun dù chỉ hai ngày. Mỗi lần về Bun mừng lắm, nó lúc nào cũng ở bên tôi không rời, thậm chí lúc tôi ngủ nó cũng trèo lên giường chui vào chăn ngủ cùng. Thời gian cứ thế đi cho đến một ngày tôi nhận được tin mèo Bun qua đời vì bệnh tự dưng sống mũi tôi cứ cay cay, tôi núp vào một góc, nước mắt giọt ngắn giọt dài, tôi cứ thế nức nở nhớ mèo Bun. Một người bạn tri kỉ, luôn bên tôi lúc tôi vui tôi buồn mà bây giờ lại bỏ tôi một cách thản nhiên như vậy. Và tôi cũng thầm chúc Bun “ở bên kia thế giới” sẽ luôn vui vẻ như những ngày cùng chơi với tôi.
“Bun ơi! Chị yêu em nhiều”
Đến tận bây giờ, những khi buồn tôi lại nhớ đến Bun. Và cứ nghĩ đến những ngày bên Bun lòng tôi thắt lại. “Tại sao trên đời lại có con vật đáng yêu như vậy nhỉ?”
Đề 2:
Kể về một lần em mắc khuyết điểm khiến thầy, cô giáo buồn.
I. Dàn ý
Mở bài: Dẫn dắt vấn đề.
Có nhiều lỗi học sinh thường mắc phải khiến thầy cô buồn lòng như nói dối thầy cô, quay cóp trong giờ kiểm tra, bỏ học, trêu chọc thầy cô…
Thân bài:
– Hoàn cảnh, thời gian mắc lỗi:
+ Năm học lớp 6, trong giờ học môn tiếng Anh
+ Năm lớp 3, trong giờ học Văn
– Kể về việc sai trái mình mắc phải
+ Mắc lỗi vào thời điểm nào? Mắc lỗi với ai
– Nêu nguyên nhân mắc lỗi:
+ Do chủ quan
+ Khách quan
– Diễn biến khi gây lỗi
– Hậu quả gây ra đối với lớp,với gia đình, với bản thân
– Sau khi mắc lỗi cảm xúc của em thế nào, em đã hối lỗi và sửa lỗi như thế nào
Kết luận
Bài học sâu sắc rút ra sau khi mắc lỗi
Lời khuyên dành cho các bạn khác
II. Bài văn mẫu
Sáng thứ sáu, cô giáo dạy Hóa học dặn dò các học sinh ôn bài để thứ hai làm kiểm tra. Chiều thứ bảy, em đã xin ba mẹ cho đi đá banh với bè bạn, sáng chủ nhật mệt mỏi, em nằm coi phim và nghĩ bụng: tối chủ nhật sẽ ôn bài kĩ lại…
Nhưng tối hôm ấy, Nam, bạn em đến rủ đi ăn chè… em và Nam xách xe dạo phố, về nhà lúc 8 giờ, mới ngồi vào ôn bài…
Chờ cô giáo đi về cuối lớp, em mở vở ra, chép vội vàng. Bất thình linh cô đi lên, em đẩy vội cuốn tập về Nam.
Cô giáo lại đi xuống cuối lớp, Nam hỏi em, em thầm đọc cho Nam chép, hai đứa thì thào… cho đến khi cô nhắc, mới ngồi yên.
Giờ phát bài, cô giáo đọc điểm cả lớp. Không có tên em và Nam. Khi Nam lúng túng đứng lên hỏi, cô bảo:
– Hai em lên đây, cô muốn hỏi điều này!
Trước mắt chúng em, hai bài kiểm tra hiện ra khung điểm với những dấu hỏi đỏ chói của cô thay cho điểm làm bài. Cô nhìn chúng em, nghiêm nghị nói:
– Bài này ai chép của ai? Sao lại sai giống nhau thế hả các em?
Em và Nam… đỏ bừng mặt, nhìn nhau ấp úng!
Cô chờ một lúc lâu, không ai trả lời. Cô quyết định:
– Nếu chúng em làm bài chung, cô sẽ cho chung là 4 điểm, chia ra cho hai em, mỗi em hai điểm nhé? Điều quan trọng là chúng em phải thành thật, để còn có cơ hội sửa chữa. Chúng em đi học, để hiểu biết, chứ không phải đi học, để dối trá thế này!
Reng…Reng… tiếng chuông ra chơi… giải thoát cho hai chúng em khỏi những đôi mắt của bè bạn…. chúng nó ùa ra, đứa đi mua kem, đứa chạy đuổi nhau trên hành lang.
Em lí nhí:
– Thưa cô, em đọc cho bạn ấy… câu ba ạ. Em xin lỗi cô!
Nam lại nói “Thưa cô, vì hôm qua em đến rủ bạn Hùng đi chơi tối quá… nên… chúng em không kịp học bài ạ.”
Cô giáo im lặng một lát rồi bảo:
Hai em biết nhận lỗi là tốt, nhưng quan trọng là phải biết sửa lỗi. Hai em hãy về học lại những bài hóa học vừa qua, cô sẽ cho kiểm tra lại khi cô sắp xếp được thời gian!
Chúng em chẳng mong gì hơn thế. Lí nhí cảm ơn cô, chúng em ra về.
Từ biệt cô, chúng em ra về, lòng vừa hối hận, vừa cảm động trước tấm lòng khoan dung của cô. Chúng em rủ nhau sẽ cố gắng học bài kĩ.
Chúng em sẽ học thuộc, không chỉ là bài hóa học này, mà là những bài học của các môn học khác nữa, để sứng đáng là một học sinh ngoan, đền đáp tấm lòng và công lao của cô giáo em.
Đề 3:
Kể về một việc khiến bố mẹ rất vui lòng.
I. Dàn ý
– Cần xác định việc làm tốt khiến ba mẹ vui lòng là việc gì ( giúp cụ già qua đường, nhặt được tiền rơi trả người đánh mất, giúp đỡ bạn bè trong cuộc sống, trong học tập…)
– Tâm trạng, cảm xúc của ba mẹ khi em kể những việc tốt em làm giúp đỡ người khác.
– Tâm trạng cảm xúc của em lúc đó như thế nào? ( hạnh phúc, tự hào, hứa hẹn trong lòng nhiều niềm tin mới…
Mở bài:
Giới thiệu về việc tốt em khiến cha mẹ vui lòng: giúp đỡ bạn bè trong học tập
Thân bài
– Hoàn cảnh:
+ Em kể chuyện về việc làm tốt đó cho bố mẹ nghe trong giờ ăn cơm của cả gia đình/ trong giờ xem ti vi cùng cả nhà…
+ Có một bạn vì hoàn cảnh gia đình , bố mẹ ít quan tâm, bạn mải chơi và kết quả học tập sa sút, đi xuống và cô giáo đã sắp xếp cho bạn ngồi cạnh em.
– Giúp bạn học tập tiến bộ:
+ Hằng ngày, tới lớp đều nói chuyện và chơi cùng với bạn
+ Những lúc rảnh rỗi em thường cùng bạn làm bài tập, trao đổi bài học vào giờ ra chơi
+ Những bài tập khó, bạn không hiểu, em thường giảng giải cho bạn hiểu.
+ Cuối cùng bạn đã vươn lên đạt danh hiệu học giỏi và trở thành bạn thân của em.
– Cảm xúc của em khi kể chuyện cho bố mẹ nghe: vui mừng và hãnh diện về sự quan tâm, giúp đỡ của mình dành cho bạn bè.
– Cảm xúc của bố mẹ khi nghe em kể về việc tốt của em: Tự hào và vui khi thấy em trưởng thành
Kết bài:
Sau lần giúp đỡ đó, em suy nghĩ về bản thân thế nào. Hoàn thành việc tốt khiến ba mẹ vui lòng, bản thân cũng cảm thấy hạnh phúc gấp bộI Tự hoàn thiện bản thân hơn.
II. Bài văn mẫu
Tôi luôn được nhận xét là một cô bé ngoan và tốt bụng bởi vì tôi hay giúp đỡ người khác. Tôi còn nhớ rất rõ hôm ấy tôi đã làm một việc khiến bố mẹ tôi rất vui. Dù việc đó không to tát gì nhưng tôi cũng cảm thấy rất vui vì đã giúp đỡ được mọi người xung quanh mình.
Như thường lệ, khi tôi đi học về sẽ đi ngang qua nhà chú Nam – hàng xóm nhà tôi, nhà chú có em Bi 3 tuổi rất đáng yêu. Hôm ấy, khi đi qua, tôi thấy Bi đang khóc lóc đòi Chú Nam lấy quả bóng trên cây xuống, vì cái cây cao và không có cành để trèo nên chú không lên lấy được. Hơn nữa không có cái que nào đủ dài để chọc cho quả bóng xuống. Em Bi đứng dưới gốc cây khóc rất to, tôi thấy vậy liền tiến lại dỗ em nhưng em không hết khóc và đòi bằng được quả bóng. Chú Nam thở dài nói:
– Cháu xem, nó cứ đòi quả bóng, chú cũng chịu!
Tôi nhìn dưới đất chỉ có vài que củi ngắn không thể nào với tới nhưng tôi chợt nảy ra một ý và vui vẻ nói với chú:
– Cháu sẽ lấy được quả bóng xuống cho em!
Chú Nam nhìn tôi cười nói:
– Đấy, cháu xem có cách nào chứ chú chả nghĩ ra được gì nữa.
Tôi mở cặp lấy ra cuộn băng dính, tôi ghép cả những que ngắn dưới đất thành một que dài, cố định các khớp nối bằng băng dính, thế rồi với chiếc que dài tự chế, tôi đã lấy được quả bóng xuống cho Bi. Bé Bi thấy vậy rất vui, ôm quả bóng vỗ tay hoan hô. Chú Nam thấy vậy nhìn tôi cười nói:
– Chị Linh thông minh quá, thế mà mãi bố không nghĩ ra, Bi cảm ơn chị Linh chưa nào!
Bé Bi nắm lấy tay tôi đong đưa cảm ơn rối rít.
Tôi về nhà, trong lòng thấy rất thoải mái. Tối hôm đó khi cả nhà đang ăn cơm, bỗng bố tôi cười rất tươi và nói:
– Con gái bố giỏi lắm, chú Nam đã kể cho bố nghe về việc con đã giúp em Bi lấy được quả bóng trên cây. Con không chỉ biết giúp đỡ người khác mà còn rất thông minh khi ghép các que ngắn thành que dài, bố rất tự hào về con.
Cả bố mẹ tôi đều khen tôi và hứa sẽ thưởng cho tôi một chuyến du lịch khi kết thúc năm học. Tôi rất vui khi mình đã làm được một việc khiến bố mẹ vui lòng và tự hào.
Tôi nhận ra rằng, giúp đỡ người khác là một việc làm thật vui và đầy ý nghĩa. Tôi chắc chắn sẽ cố gắng giúp đỡ nhiều người hơn nữa để ai cũng vui vẻ. Việc làm của tôi không những giúp đỡ được em Bi mà còn khiến bố mẹ tôi rất vui, bố tôi còn dặn tôi rằng: “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”.
Đề 4:
Nếu được chứng kiến cảnh lão Hạc bán chó kể với ông giáo trong truyện ngắn của Nam Cao thì em sẽ ghi lại chuyện đó như thế nào?
I. Dàn ý
– Xác định yêu cầu đề bài
+ Vào vai nhân vật kể chuyện: có thể là hàng xóm, có thể vào vai vợ của ông giáo ( xưng tôi kể chuyện)
+ Kể theo trình tự thời gian, không gian theo diễn biến truyện.
+ Chọn lọc những chi tiết chính trong truyện để kể.
+ Cảm nhận và suy nghĩ về lão Hạc.
Mở bài: Dẫn dắt hoàn cảnh việc chứng kiến câu chuyện của lão Hạc kể lúc bán chó.
Thân bài:
– Nêu các sự việc chính theo trật tự truyện kể
+ Vừa gặp lão Hạc đã nói “bán rồi”
+ Lão cười như mếu và đôi mắt ầng ậng nước
+ Lão bắt đầu khóc hu hu như đứa trẻ, cái miệng móm mém của lão cứ méo xệch đi.
+ Lão tự dằn vặt bản thân bằng này tuổi còn nhẫn tâm lừa một con chó, lão ân hận, dằn vặt
– Cảm xúc và suy nghĩ về nhân vật lão Hạc.
Kết bài: Từ hoàn cảnh của lão Hạc, bản thân em ( sự hóa thân vào người kể chuyện) em có suy nghĩ gì về thân phận người nông dân trong xã hội cũ trước cách mạng tháng Tám.
II. Bài văn mẫu
Ở xóm Giữa của làng Đại Hoàng chỉ có khoảng vài chục nóc nhà. Lão Hạc là hàng xóm của gia đình em và gia đình ông giáo Tri. Ông giáo Tri là người có học, hiểu biết rộng và tử tế nên được dân làng tin cậy. Chiều chiều, lão Hạc thường xách cái vò đất nung sang nhà ông giáo để xin nước giếng. Lần nào ông giáo cũng giữ lão Hạc lại chuyện trò, uống bát nước chè tươi hoặc hút điếu thuốc lào… để cho lão bớt cảm thấy lẻ loi, cô độc. Vợ chết đã lâu, con trai lại đi phu cao su đất đỏ mãi tận Nam Kì, Lão Hạc sống thui thủi một mình trong căn nhà nát chỉ có mỗi chú chó Vàng làm bạn. Lão quý nó như quý con, cho nó ăn bằng bát như người.
Chiều nay, lão sang chơi sớm hơn mọi khi. Vừa thấy ông giáo, lão báo ngay:
– Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!
Ông giáo ngạc nhiên:
– Cụ bán nó rồi ư? Sao cụ bảo là…?
Lão Hạc gật đầu, cố lấy giọng vui vẻ nhưng miệng méo xệch và mắt thì đỏ hoe. Ông giáo nhìn lão ái ngại, lòng đầy thương xót:
– Thế nó để cho bắt dễ dàng hả cụ? Bất chợt, lão Hạc bật khóc hu hu, khuôn mặt co rúm lại vì đau khổ.
– Khốn nạn… ông giáo ơi!… Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng sau dốc ngược lên. Cứ thế là thằng Mục với thằng Xiên, hai thằng chỉ loay hoay một lúc là trói chặt cả bốn chân nó lại. Đấy giờ cu cậu mới biết là cu cậu chết!… Này! ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó kêu ư ử và nhìn tôi, như muốn trách tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão đối xử với tôi như thế này à?”. Thì ra tôi già bằng này tuổi đầu rồi mà còn đánh lừa một con chó. Nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!
Ông giáo vỗ an, an ủi lão:
– Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu! Vả lại, ai nuôi chó mà chả để bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là hoá kiếp cho nó đấy, hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác cụ ạ!
Lão Hạc cố gượng cười:
– Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hoá kiếp cho nó để nó làm kiếp người, may ra sung sướng hơn một chút… Kiếp người như kiếp tôi đây chẳng hạn!
Biết lão đang tự mỉa mai, ông giáo nói:
– Kiếp ai thì cũng thế cả thôi, cụ ạ! Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng? Thôi, bây giờ có cái này là sung sướng: Cụ ngồi xuống phản chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai, nấu ấm nước chè, rồi tôi với cụ vừa ăn khoai, uống nước hút thuốc lào vừa nói chuyện, thế là sướng!
Vẻ mặt lão Hạc nghiêm trang hẳn:
– Xin phép ông giáo để cho khi khác! Tôi muốn nhờ ông giáo giúp cho một việc.
– Việc gì thế cụ?
– Chuyện là thế này, ông giáo ạ!
Thế rồi lão Hạc kể lể về anh con trai của lão chỉ vì không có tiền cưới vợ mà phẫn chí bỏ nhà đi phu đồn điền cao su ở tận Nam Kì đã hơn năm nay. Lão nhờ ông giáo trông coi hộ mảnh vườn ba sào để sau này, con trai lão về thì có sẵn đất đấy mà làm ăn. Còn chuyện thứ hai là lão gửi ông giáo giữ hộ ba mươi đồng bạc dành dụm từ việc bán chút hoa lợi còm cõi và tiền vừa bán chó. Lão bảo rằng lão đã già yếu, lại nay ốm mai đau, chẳng biết thế nào. Rủi có nằm xuống thì sẵn số tiền ấy, nhờ ông giáo đứng ra lo liệu cho, thiếu đâu đành trông cậy vào hàng xóm. Lặng nghe lão Hạc nói, ông giáo trầm ngâm suy nghĩ. Lão Hạc vốn là người khái tính, ít chịu phiền ai. Không biết lão có ý định gì mà hôm nay lại nhắc đến những chuyện hệ trọng như thế?! Ông giáo động viên lão Hạc:
– Gớm, cụ cứ lo xa làm gì cho mệt? Cụ còn khoẻ lắm, chết là chết thế nào? Cụ cứ để tiền mà ăn, khi nào chết hãy hay, tội gì có tiền mà lại chịu nhịn đói?!
Lão Hạc vẫn năn nỉ:
– Mong ông giáo thương tình tôi già nua tuổi tác mà nhận cho! Được vậy thì tôi cảm ơn lắm!
Không thể từ chối, ông giáo đành nhận lời, nhưng vẫn băn khoăn hỏi lại:
– Có bao nhiêu tiền dành dụm, cụ gửi tôi cả thì từ mai lấy gì mà ăn?
Lão Hạc xua tay tỏ ý không cần:
– Ông giáo đừng lo, tôi đã sắp xếp đâu vào đấy cả rồi ạ! Xin phép ông giáo, tôi về!
– Vâng! Cụ lại nhà!
Lão Hạc chậm chạp lê từng bước chân ra cổng, ông giáo nhìn theo cái dáng lòng khòng, lam lũ của lão mà động lòng thương. Dạo này, cà làng đói. Có người cả tháng không biết đến hạt cơm, chỉ củ khoai, củ sắn, mớ rau lang, rau má… sống lay lắt qua ngày. Lão Hạc cũng thế, nhưng lão thà nhịn đói chứ nhất quyết không bán mảnh vườn để dành cho con. Lúc bóng lão Hạc đã khuất sau rặng tre đầu ngõ, ông giáo thở dài quay vào nhà, trong tay vẫn giữ chặt chiếc túi nhỏ màu nâu cũ kĩ đựng mấy chục đồng bạc của lão Hạc gửi. Ông giáo lắc đầu, lẩm bẩm một mình: “Rõ khổ!”.
Chứng kiến đầu đuôi câu chuyện, trong lòng em trào lên tình cảm xót xa và mến phục. Cuộc sống của lão Hạc chẳng có gì vui. Cái nghèo đeo đẳng làm khổ lão suốt đời. Ông lão già nua, ốm yếu ấy sống âm thầm, lặng lẽ trong sự chờ đợi mỏi mòn đứa con trai yêu quý của mình. Ngày trở về của anh ấy chắc còn xa lắm, mà lão Hạc thì như ngọn đèn lắt lay trước gió. Tình thương và đức hi sinh của ông lão thật đáng cảm phục và bi kịch của cuộc đời ông lão khiến cho chúng ta rơi nước mắt.
Số phận bi đát của lão Hạc cũng là số phận chung của nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám, khi chưa được Đảng giác ngộ và dẫn dắt vào con đường đấu tranh giải phóng khỏi ách nô lệ của chế độ thực dân, phong kiến vạn ác.